Ustne i pisemne gatunki wypowiedzi stosowane na polskich uczelniach w perspektywie glottodydaktycznej
Abstrakt
Celem artykułu jest prezentacja gatunku jako jednego z podstawowych pojęć w nauczaniu języka polskiego do celów akademickich. W pierwszej części przedstawiono ideę języka polskiego jako obcego do celów akademickich, następnie opisano definicję gatunku w ujęciu glottodydaktycznym. W części badawczej zaprezentowano wyniki sondażu przeprowadzonego na polskich uczelniach. Sondaż dotyczył stosowanych przez polskich nauczycieli akademickich gatunków i ich egzekwowania w grupie obcokrajowców.
Słowa kluczowe
język polski jako obcy do celów akademickich; gatunek; podejście gatunkowe
Bibliografia
Aleksandrzak, M. 2018. Podejście gatunkowe jako forma nauczania w kształceniu umiejętności akademickich i języka akademickiego. W: Języki specjalistyczne w lingwistyce stosowanej: między teorią i praktyką, red. M. Aleksandrzak, s. 79–91. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Anthony, L. 2018. Introducing English for Specific Purposes. London: Routlege; Online: https://doi.org/10.4000/asp.7251
Bachtin, M. 1986. Estetyka twórczości słownej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Bhatia, V.K. 2002. Applied genre analysis. A multi-persective model. Online: https://www.researchgate.net/publication/28185101_Applied_genre_analysis_A_multi-perspective_model#fullTextFileContent [dostęp: 30.03.2024].
Busiło, S. 2022. Gatunki naukowe i dydaktyczne w edukacji polonistycznej na Ukrainie. Poradnik Językowy 1, s. 226–250.
Cummins, J. 2008. BICS and CALP: Empirical and Theoretical Status of the Distinction. New York. Online: https://www.researchgate.net/publication/226699482_BICS_and_CALP_Empirical_and_theoretical_status_of_the_distinction#fullTextFileContent [dostęp: 30.03.2024].
Dunin-Dudkowska, A. 2018. Gatunki wypowiedzi w kontekście glottodydaktycznym. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 15, s. 111–122.
Dunin-Dudkowska, A. 2022. Reportaż jako gatunek wypowiedzi w glottodydaktyce (na przykładzie reportażu Ryszarda Kapuścińskiego). Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 29, s. 111–122.
Dunin-Dudkowska, A. 2023. Streszczenie jako gatunek wypowiedzi w glottodydaktyce polonistycznej. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 30, s. 149–162.
Duszak, A. 1998. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Furdal, A. 1973. Klasyfikacja odmian współczesnego języka polskiego. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Gajda, S. 1982. Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PAN.
Gajda, S. 1993. Styl naukowy. W: Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. 2, red. J. Bartmiński, s. 173–189. Wrocław: Wiedza o Kulturze.
Gajda, S. 2001. Gatunkowe wzorce wypowiedzi. W: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, s. 255–268. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Gajewska, E. 2013. Analiza dyskursu w glottodydaktyce specjalistycznej: kryteria doboru modeli teoretycznych dla potrzeb dydaktyki szkolnej. Neofilolog 41/1, s. 21–35.
Grochala, B. 2019. O kształtowaniu kompetencji genologicznej w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 26, s. 221–229.
Grzmil-Tylutki, H. 2007. Gatunek w świetle francuskiej teorii dyskursu. Kraków: „Universitas”.
Hutchinson, T., Waters, A. 1987. English for Specific Purposes, a learning-centred approach, Cambridge: Cambridge Language Teaching Library.
Hyland, K. 2006. English for Academic Purposes. London, New York: Routledge Publishing House.
Jordan, R.R. 1997. English for Academic Purposes, A guide and resourse book for teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
Klemensiewicz, Z. 1953. O różnych odmianach współczesnej polszczyzny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kurkowska, H., Skorupka, S. 2001. Stylistyka polska. Zarys. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Łobocki, M. 2009. Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Mangiante, J-M., Parpette, Ch. 2011. Le français sur objectif universitaire. Grenoble: Presses Universitaires de Grenoble.
Paltridge, B. 2001. Genre and the language learning classroom. Michigan: University of Michigan Press.
Rachwałowa, M. 1986. Słownictwo tekstów naukowych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Skubalanka, T. 1976. Założenia analizy stylistycznej. W: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz, J. Sławiński, s. 250–273. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Solova, R. 2009. Przekład tekstów skonwencjonalizowanych – wybrane problemy. Rocznik Przekładoznawczy 5, s. 203–209.
Swales, J. 1990. Genre Analysis: English in Academic and Research Settings. Cambridge: Cambridge University Press.
Wierzbicka, A. 1983. Genry mowy. W: Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, s. 125–138. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wilkoń, A. 2000. Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wojtak, M. 2019. Wprowadzenie do genologii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Wilczyńska, W., Michońska-Stadnik, A. 2010. Metodologia badań w glottodydaktyce. Wprowadzenie. Kraków: „Avalon”.
Zarzycka, G. 2017. Język polski w odmianie akademickiej, propozycja programu kursu adresowanego do studentów zagranicznych przygotowujących się do studiów wyższych w Polsce. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 24, s. 135–148.
Zwiers, J. 2014. Building Academic Language. San Francisco: Jossey-Bass. A Villey Brand.
Zaśko-Zielińska, M. 2002. Gatunki mowy w świadomości użytkowników języka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Anthony, L. 2018. Introducing English for Specific Purposes. London: Routlege; Online: https://doi.org/10.4000/asp.7251
Bachtin, M. 1986. Estetyka twórczości słownej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Bhatia, V.K. 2002. Applied genre analysis. A multi-persective model. Online: https://www.researchgate.net/publication/28185101_Applied_genre_analysis_A_multi-perspective_model#fullTextFileContent [dostęp: 30.03.2024].
Busiło, S. 2022. Gatunki naukowe i dydaktyczne w edukacji polonistycznej na Ukrainie. Poradnik Językowy 1, s. 226–250.
Cummins, J. 2008. BICS and CALP: Empirical and Theoretical Status of the Distinction. New York. Online: https://www.researchgate.net/publication/226699482_BICS_and_CALP_Empirical_and_theoretical_status_of_the_distinction#fullTextFileContent [dostęp: 30.03.2024].
Dunin-Dudkowska, A. 2018. Gatunki wypowiedzi w kontekście glottodydaktycznym. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 15, s. 111–122.
Dunin-Dudkowska, A. 2022. Reportaż jako gatunek wypowiedzi w glottodydaktyce (na przykładzie reportażu Ryszarda Kapuścińskiego). Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 29, s. 111–122.
Dunin-Dudkowska, A. 2023. Streszczenie jako gatunek wypowiedzi w glottodydaktyce polonistycznej. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 30, s. 149–162.
Duszak, A. 1998. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Furdal, A. 1973. Klasyfikacja odmian współczesnego języka polskiego. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Gajda, S. 1982. Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PAN.
Gajda, S. 1993. Styl naukowy. W: Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. 2, red. J. Bartmiński, s. 173–189. Wrocław: Wiedza o Kulturze.
Gajda, S. 2001. Gatunkowe wzorce wypowiedzi. W: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, s. 255–268. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Gajewska, E. 2013. Analiza dyskursu w glottodydaktyce specjalistycznej: kryteria doboru modeli teoretycznych dla potrzeb dydaktyki szkolnej. Neofilolog 41/1, s. 21–35.
Grochala, B. 2019. O kształtowaniu kompetencji genologicznej w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 26, s. 221–229.
Grzmil-Tylutki, H. 2007. Gatunek w świetle francuskiej teorii dyskursu. Kraków: „Universitas”.
Hutchinson, T., Waters, A. 1987. English for Specific Purposes, a learning-centred approach, Cambridge: Cambridge Language Teaching Library.
Hyland, K. 2006. English for Academic Purposes. London, New York: Routledge Publishing House.
Jordan, R.R. 1997. English for Academic Purposes, A guide and resourse book for teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
Klemensiewicz, Z. 1953. O różnych odmianach współczesnej polszczyzny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kurkowska, H., Skorupka, S. 2001. Stylistyka polska. Zarys. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Łobocki, M. 2009. Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Mangiante, J-M., Parpette, Ch. 2011. Le français sur objectif universitaire. Grenoble: Presses Universitaires de Grenoble.
Paltridge, B. 2001. Genre and the language learning classroom. Michigan: University of Michigan Press.
Rachwałowa, M. 1986. Słownictwo tekstów naukowych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Skubalanka, T. 1976. Założenia analizy stylistycznej. W: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz, J. Sławiński, s. 250–273. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Solova, R. 2009. Przekład tekstów skonwencjonalizowanych – wybrane problemy. Rocznik Przekładoznawczy 5, s. 203–209.
Swales, J. 1990. Genre Analysis: English in Academic and Research Settings. Cambridge: Cambridge University Press.
Wierzbicka, A. 1983. Genry mowy. W: Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, s. 125–138. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wilkoń, A. 2000. Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wojtak, M. 2019. Wprowadzenie do genologii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Wilczyńska, W., Michońska-Stadnik, A. 2010. Metodologia badań w glottodydaktyce. Wprowadzenie. Kraków: „Avalon”.
Zarzycka, G. 2017. Język polski w odmianie akademickiej, propozycja programu kursu adresowanego do studentów zagranicznych przygotowujących się do studiów wyższych w Polsce. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 24, s. 135–148.
Zwiers, J. 2014. Building Academic Language. San Francisco: Jossey-Bass. A Villey Brand.
Zaśko-Zielińska, M. 2002. Gatunki mowy w świadomości użytkowników języka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Agnieszka Jasińska
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Polska
http://orcid.org/0000-0002-4848-1945
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Polska
http://orcid.org/0000-0002-4848-1945
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
