Toponimy koreańskie w polszczyźnie – źródła transpozycji, systemy transkrypcyjne i strategie asymilacji fonicznej
Abstrakt
Rozwijające się obecnie intensywnie kontakty polsko-koreańskie i bezpośredni dostęp do wiedzy na temat Korei Południowej jako jednego z najważnieszych państw obszaru Azji Wschodniej – a uzyskany dzięki przekazom internetowym oraz medialnym – sprawiły, że toponimy koreańskie są coraz częściej asymilowane w polszczyźnie. Ich adaptacja przebiega jednak różnymi drogami, zapośredniczana współcześnie przez dwa główne systemy latynizacji języka koreańskiego, a mianowicie transkrypcję McCune’a-Reischauera oraz oficjalnie propagowaną przez władze tego kraju zmodyfikowaną transkrypcję MOE. Prowadzi to do swoistej rywalizacji obu systemów, w dodatku często stosowanych w sytuacji nie tylko nieznajomości samego języka źródłowego, ale również ignorowania konwencjonalnych reguł zapisu łacińskiego koreańskich nazw geograficznych; odmiennych w obu transkrypcjach. Toponimy muszą być w dodatku asymilowane w oparciu o rozmaite kompromisy między systemem fonologicznym języka wyjściowego a systemem języka przyjmującego. Takim pomocnym kompromisem może być dodatkowo wykorzystywany zapis spolonizowany w zasobie symboli literowych, jednak wymaga to dokonania istotnych korekt i uzupełnień, a także nieuniknionych ustępstw na rzecz ułatwienia odczytu polskim odbiorcom tekstów na temat Korei. Z perspektywy historycznej standaryzacji niektórych charakterystycznych toponimów koreańskich w polskich publikacjach rozmaite narzędzia transkrypcyjne, drogi ich asymilacji i adaptacji oraz oczywiste bariery poznawcze mogą stać się zdecydowanie wyraźniej widoczne i pouczające zarówno dla autorów tekstów, jak i dla ich odbiorców.
Słowa kluczowe
toponim; onomastyka; język koreański; transkrypcje języka koreańskiego; adaptacja
Bibliografia
Lee Ik-Sop, Ramsey, R.S. 2000. The Korean Language. Albany: State University of New York Press.
Ogarek-Czoj, H. 1965. Korea Północna. Kraj Czhollima. Warszawa: „Książka i Wiedza”.
Ogarek-Czoj, H., Huszcza, R., Choi Gunn-Young. 1997. Język koreański. Część I. Kurs podstawowy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”.
Opowieść o Czhun-hiang, najwierniejszej z wiernych. 1970. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Pietrow, J. 2014. Zasady latynizacji pisma koreańskiego. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii.
Rurarz, J.P. 2005. Historia Korei. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”.
Sohn Ho-Min. 1999. The Korean Language. Cambridge: Cambridge University Press.
Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. 2019. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii.
