Groźba karalna jako przykład przestępczego aktu mowy. Analiza w ujęciu pragmatyczno-kognitywnym
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie specyfiki groźby karalnej jako przestępczego aktu mowy. Jego pierwszą część poświęcono nakreśleniu koncepcji przestępczych aktów mowy jako tych, których dokonanie wiązać się może z wywołaniem konsekwencji prawnokarnych. Część druga dotyczyła będzie groźby rozumianej jako akt mowy na kanwie językoznawstwa, a część trzecia – groźby karalnej jako przestępczego aktu mowy, z uwzględnieniem jej cech charakterystycznych wynikających z polskich przepisów prawnych. Podejmowana w artykule problematyka ma charakter interdyscyplinarny, łączący w sobie zagadnienia zarówno z zakresu językoznawstwa jako nauki humanistycznej, jak i prawa jako nauki społecznej. Ujęcie językoznawcze groźby bazuje na kognitywnej analizie pragmatycznej.
Słowa kluczowe
groźba; przestępcze akty mowy; pragmatyka; kognitywizm; prawo karne
Bibliografia
Christiansen, M.H., Kirby, S. 2003. Language Evolution. Oxford: Oxford University Press.
Daniluk, P. red. 2019. Kodeks wykroczeń. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Dunaj, B. 2021. Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Grochowski, M. 1989. O pojęciu groźby. Polonica 14, s. 33−44.
Kleiber, G. 2003. Semantyka prototypu: kategorie i znaczenia leksykalne. Kraków: „Universitas”.
Konarska-Wrzosek, V. red. 2020. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
Kubiak-Sokół, A., Drabik, L., Sobol, E. 2019. Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mozgawa, M., Budyn-Kulik, M., Kozłowska-Kalisz, P., Kulik, M. 2021. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
Pańpuch, Z. 2017. Zło moralne a zło ontyczne – problem skutków wadliwego działania. Studia Philosophica Wratislaviensia 12, s. 77–85.
Wierzbicka, A. 1989. English Speech Act Verbs. A semantic dictionary. Canberra: Academic Press.
Wołowska, K. 2010. Czy analiza składnikowa jest metodą przestarzałą? Rozwój badań nad strukturą semantyczną jednostek leksykalnych we współczesnym językoznawstwie francuskim. Linguistica Copernicana 3, s. 141–152.
Wołoszyn, J. 2016. Co znaczy ‘straszyć’? Próba analizy semantycznej. Prace Językoznawcze 18, s. 173–186.
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie Polska
http://orcid.org/0000-0002-9901-1791
