Geografia wybranych określeń związanych ze szkołą – ‘gumka do mazania’ i ‘temperować’
Abstrakt
Przybory szkolne nie były często przedmiotem zainteresowania dialektologów, dlatego też w niniejszym artykule skupiam się na dwóch nieomawianych dotąd zagadnieniach, tj. na nazwach przyrządu do usuwania śladów ołówka oraz czasowniku oznaczającym ostrzenie ołówka, kredki itp. przedmiotów. Materiał stanowią dane zebrane za pomocą ankiety internetowej. Omówiona zostanie geografia analizowanych leksemów, obecność w wybranych źródłach leksykograficznych oraz ich pochodzenie.
Słowa kluczowe
geografia językowa; przedmioty szkolne; wpływy międzynarodowe; zapożyczenia; język polski; język niemiecki; język rosyjski
Bibliografia
https://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/waldemar-pienkos,3247.html [dostęp: 16.07.2022].
Stieber, Z., Popowska-Taborska, H. red. 1964–1978. Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, oprac. Zespół Zakładu Słowianoznawstwa PAN, z. 1–15. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Zaręba, A. 1969–1996. Atlas językowy Śląska, t. 1–8. Kraków–Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wydawnictwo „Energeia”.
Dejna, K. 1962–1968. Atlas gwarowy województwa kieleckiego, z. 1–6, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Ciuła, P., Czarniecki, W. 1927. Przyczynki do gwary uczniowskiej w Poznaniu i Trzemesznie. Slavia Occidentalis 4, s. 290–307.
Danysz, A. 1914. Odrębności słownikarskie kulturalnego języka polskiego w Wielkopolsce w stosunku do kulturalnego języka w Galicji. Język Polski 2/8–10, s. 243–261.
https://www.dwds.de/wb/auswischen [dostęp: 14.07.2022].
https://www.dwds.de/r/plot/?view=1&corpus=zeitungenxl&norm=date%2Bclass&smooth=spline&genres=0&grand=1&slice=1&prune=0&window=3&wbase=0&logavg=0&logscale=0&xrange=1946%3A2021&q1=Ratzefummel [dostęp: 16.07.2022].
Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm, Erstbearbeitung (1854– 1960), digitalisierte Version im Digitalen Wörterbuch der deutschen Sprache. Online: https://www.dwds.de/wb/dwb/radiergummi [dostęp: 16.07.2022].
https://fr.wikipedia.org/wiki/Gomme_%C3%A0_eff acer [dostęp 16.07.2022].
Korbut, G. 1893. Wyrazy niemieckie w języku polskim pod względem językowym i cywilizacyjnym. Prace Filologiczne 4, s. 344–560.
Kownacka, M. 2012. Plastusiowy pamiętnik. Wrocław: Wydawnictwo „Siedmioróg”.
Marciniak, M., 2022, referat Gwarowe i regionalne nazwy temperówki, wygłoszony na konferencji Forum Młodych Badaczy Języka Regionu, Poznań 3.03.2022.
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_Nairne [dostęp: 16.07.2022].
Nitsch, K. 1914. Odrębności słownikowe Poznania, Krakowa, Warszawy. Język Polski 2/8–10, s. 261–270.
Petroski, H. 2010. The pencil: a history of design and circumstance. New York: Alfred A. Knopf.
https://woerterbuchnetz.de/#1 [dostęp: 16.07.2022].
Rayzacher, M. 2009. „Sporo się tutaj działo ...”, wywiad, rozmawiała J. Rolińska. Ochotnik 48, s. 8–9.
Römer, D. (265) 22. September – Ratzefummel. Online: https://www.uni-vechta.de/germanistik/sprachwissenschaft/jdw/woerter/09 [dostęp: 16.07.2022].
https://smartkleks.pl/blog/z-czego-wykonane-sa-gumki-do-scierania [dostęp: 6.07.2022].
Stopczyk, S.K. 1969. Konstanty Maria Sopoćko. 50 lat twórczości artystycznej. Warszawa: CBWA „Zachęta”.
Dejna, K. 1951, 1953. Polsko-laskie pogranicze językowe na terenie Polski, cz. 1–2. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Zgółkowa, H. red. 1994–2005. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. 1–50. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.
https://www.lagis-hessen.de/de/subjects/rsrec/sn/shwb/entry/ratzefummel [dostęp: 16.07.2022].
Doroszewski, W. red. 1958–1969. Słownik języka polskiego, t. 1–11. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Linde, S.B. 1807–1814. Słownik języka polskiego, t. 1–6. Warszawa: Drukarnia XX. Pijarów.
https://ssjc.ujc.cas.cz/search.php?hledej=Hledat&heslo=mazati&sti=EMPTY&where=hesla&hsubstr=no, [dostęp: 16.07.2022].
Karłowicz, J. i in. red. 1900–1927. Słownik języka polskiego, t. 1–8. Warszawa: Nakł. prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego.
Zdanowicz, A. i in. 1861. Słownik języka polskiego, t. 1–2, Wilno: M. Orgelbrand.
Dunaj, B. red 1999. Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1–2. Warszawa: Wydawnictwo SMS.
Šmilauer, V. 1944. Etymologická procházka po škole. III. Místnostive škole. Naše řeč 28/2, s. 21– 34.
Ułaszyn, H. 1938. Przyczynki leksykalne. 2. Trzy gwary uczniowskie: wielkopolska, królewiacka i galicyjska. (Prace Komisji Filologicznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 8, z. 5). Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Żmigrodzki, P. red. 2007– Wielki słownik języka polskiego PAN. Online: https://wsjp.pl/ [dostęp: 16.07.2022].
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
http://orcid.org/0000-0002-4226-1378
