Dyskursy medialne oraz ich parametry. Wybrane zagadnienia mediolingwistyczne
Abstrakt
W artykule zastosowano metodę deskryptywno-heurystyczną. Zadaniem autorki było opisać charakter mediolingwistyki jako subdyscypliny językoznawstwa z perspektywy własnej sytuowanej na tle wywodów kilkorga innych językoznawców. W artykule dostarczono argumentów z dyskusji o metodologii na odróżnienie jej od innych przez pryzmat metod badawczych, obiektów badań i przedmiotów analiz. Autorka przekonuje, że najmocniejszym dowodem na wyrazistość mediolingwistyki są medialne dyskursy, a nie media jako takie, oraz multimodalność mediotekstów.
Słowa kluczowe
multimodalność; dyskurs medialny; dyskurs hipertekstowy; dyskurs mediów społecznościowych
Bibliografia
Bauer, Z. 2008. Gatunki dziennikarskie. W: Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński. Kraków: Universitas.
Fras, J. 2013. O typologii wypowiedzi medialnych i dziennikarskich. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Gackowski, T. 2013. Mediatyzacja polityki – rzecz o niesamowitości Internetu. Online: http://www.medioznawca.com/blogi/blog-medialny/41-mediatyzacja-polityki-rzecz-o-niesamowitosci-internetu [dostęp: 20.07.2023].
Gajda, S. 2010. Nowe media z perspektywy lingwistycznej. W: Styl–dyskurs–media, red. B. Bogołębska, M. Worsowicz. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Gajda, S. red. 1995. Przewodnik po stylistyce polskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Goban-Klas, T. 2002. Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Grzenia, J. 2006. Komunikacja językowa w Internecie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jenkins, H. 2007. Kultura konwergencji: zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Kępa-Figura, D. 2012. Performatywność komunikacji medialnej. W: Performatywne wymiary kultury, red. K. Skowronek, K. Leszczyńska, s. 243–257. Kraków: Wydawnictwo Libron.
Kępa-Figura, D. 2022. Z perspektywy polskiej mediolingwistyki. W: Dyskurs, media, multimodalność. Przyczynek do dialogu germanistyczno-polonistycznego, red. W. Czachur, A. Hanus, D. Miller, s. 299–307. Wrocław: Atut.
Kępa-Figura, D. 2023. Gatunek jako kategoria mediolingwistyczna a działy mediolingwistyki otwartej. Prace Językoznawcze 25 (3), s. 61–73. DOI: 10.31648/pj.9182.
Kita, M. 2012. Czy istnieje medialna odmiana języka? W: Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną, t. 1: Stan wiedzy i postulaty badawcze, red. M. Kita, M. Ślawska, s. 126–142. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kita, M. 2013. Dyskurs radiowy. W: Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń, taż, s. 313–346. Kraków: Universitas.
Kreft, J. 2019. Władza algorytmów. U źródeł potęgi Google i Facebooka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Levinson, P. 2010. Nowe nowe media, tłum. M. Zawadzka-Strączek. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Loewe, I. 2014. Dyskurs medialny – przegląd stanowisk badawczych. Forum Lingwistyczne 1, s. 9–16.
Loewe, I. 2016. Internet kak tehnologia i obsestvennoe prostranstvo. W: Interaktion von Internet und Stilistik, Internet und Stil, red. B. Tošovič, A. Wonisch, s. 127–135. Graz: Institut für Slawistik der Karl-Franzens-Universität Graz.
Loewe, I. 2022. Status, historia, ludzie i organizacje polskiej mediolingwistyki. Studia Medioznawcze 23, s. 1101–1112. DOI: /10.33077/uw.24511617.sm.2022.1.674.
Malinowska, E., Nocoń, J., Żydek-Bednarczuk, U. red. 2013. Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej. Kraków: Universitas.
Marcjanik, M. 2009. Mówimy uprzejmie: poradnik językowego savoir-vivre’u. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Miczka, E. 2002. Kognitywne struktury sytuacyjne i informacyjne w interpretacji dyskursu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Mitcham, C. 1994. Thinking Through Technology: The Path between Engineering and Philosophy. Chicago–London: The University of Chicago Press.
Mrozowski, M. 2001. Media masowe. Władza, rozrywka i biznes. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra.
Pariser, E. 2011. The Filter Bubble: How the New Personalized Web Is Changing What We Read and How We Think. New York: Penguin Books .
Piekot, T. 2006. Dyskurs polskich wiadomości prasowych. Kraków: Universitas.
Sieńko, M. 2012. Metapiśmiennosć jako narzędzie rozumienia i optymalizacji komunikacji. W: Komunikologia. Teoria i praktyka komunikacji, red. E. Kulczycki, M. Wendland, s. 161–174. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM.
Skowronek, B. 2013. Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
Skowronek, B. 2019. Media społecznościowe – nowe oblicze komunikacji medialnej? W: Komunikacja ponad granicami. Prace dedykowane profesor Małgorzacie Kicie, red. M. Czempka-Wewióra, A. Kalisz, M. Ślawska, s. 97–106. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Skowronek, B. 2020. Język w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
Skowronek, B. 2024: Mediolingwistyka. Dekadę później. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej.
Skowronek, K., Rutkowski, M. red. 2004. Media i nazwy. Z zagadnień onomastyki medialnej. Kraków: Lexis.
Steciąg, M. 2006. Informacja, wywiad, felieton. Sposób istnienia tradycyjnych gatunków w radiu komercyjnym. Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Szpunar, M. 2018. Koncepcja bańki filtrującej a hipernarcyzm nowych mediów. Zeszyty Prasoznawcze 2 (234), s. 191–200. DOI: 10.4467/22996362PZ.18.013.9108.
Ślawska, M. 2017. Typologie gatunków medialnych – przegląd stanowisk. Forum Lingwistyczne 4, s. 15–29.
Ulmer, G.L. 2002. Internet Invention: From Literacy to Electracy. New York: Longman.
Ulmer, G.L. 2004. Teletheory. New York: Atropos.
Wojtak, M. 2014. Językoznawca na medialnym polu badawczym. Stylistyka 23, s. 163–178.
Wojtak, M. 2019a. O lingwistycznych fundamentach badań medioznawczych – zarys problematyki. W: W poszukiwaniu fundamentów nauk o mediach, red. K. Wolny-Zmorzyński, A. Lewicki. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
Wojtak, M. 2019b. Styl dziennikarstwa prasowego w perspektywie dyskursywnej. W: Język w prasie. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, s. 81–89. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Żydek-Bednarczuk, U. 2013. Dyskurs internetowy. W: Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń, taż., s. 347–380. Kraków: Universitas.
Uniwersytet Śląski Polska
http://orcid.org/0000-0002-5959-8938
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.