Niedomówienie w tytułach internetowych artykułów prasowych
Abstrakt
Nawet pobieżny przegląd tytułów artykułów prasowych publikowanych w internecie pozwala stwierdzić, że nierzadko zawierają one środki retoryczne. Przykładem takiego środka jest niedomówienie. W szkicu tym zwięźle charakteryzuję niedomówienie, przedstawiam środki mu pokrewne oraz analizuję wybrane przykłady jego użycia w tytułach internetowych artykułów prasowych pod względem treści i prawdopodobnych skutków. Analiza prowadzi do spostrzeżenia, iż niedomówienie stosowane jest powszechnie i intencjonalnie w tytułach internetowych artykułów prasowych jako retoryczny instrument wpływu na zainteresowanie czytelników. Traktowany całościowo, szkic ma na celu zwrócić uwagę na znaczenie wrażliwości na retoryczne instrumenty wpływu, takie jak niedomówienie, dla zachowania autonomii przy formułowaniu ocen i podejmowaniu decyzji.
Słowa kluczowe
aposiopesis; niedomówienie; propaganda; środki retoryczne; wpływ
Bibliografia
Arystoteles 2007. On Rhetoric. A Theory of Civic Discourse. Second Edition, tłum. G. Kennedy. New York–Oxford: Oxford University Press.
Barnes, J. red. 1984 (1995). The Complete Works of Aristotle. The Revised Oxford Translation. One Volume. Digital Edition. Princeton: Princeton University Press.
Cialdini, R. 2016. Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, tłum. B. Wojciszke. Sopot: GWP.
Drabik, L., Kubiak-Sokół, A., Sobol, E., Wiśniakowska, L. red. 1996 (2016). Słownik języka polskiego PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dubisz, S., Drabik, L., Sobol, E. red. 2003. Uniwersalny słownik języka polskiego. Tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dunaj, B. i in. red. 1996. Słownik współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wilga.
Fortenbaugh, W.W. 2006. Aristotle’s Practical Side. On his Psychology, Ethics, Politics and Rhetoric. Leiden i Boston: Brill.
Gałczyńska, A. 2016. Sensacyjny hit… O tabloidyzacji języka mediów. Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy 8 (19), s. 175–187.
Hornby, A. i in. red. 1997. Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English. Seventh Edition. Oxford: Oxford University Press.
Instytut Monitoringu Mediów 2023a. Najbardziej opiniotwórcze media lipca 2023. Online: https://www.imm.com.pl/rzeczpospolita-ponownie-najbardziej-opiniotworczym-medium-w-polsce-w-lipcu-na-podium-takze-wirtualna-polska-oraz-gazeta-wyborcza/.
Instytut Monitoringu Mediów 2023b. Najbardziej opiniotwórcze media sierpnia 2023. Online: https://www.imm.com.pl/rzeczpospolita-najbardziej-opiniotworczym-medium-w-polsce-na-podium-takze-wirtualna-polska-oraz-rmf-fm/.
Instytut Monitoringu Mediów 2023c. Najbardziej opiniotwórcze media września 2023. Online: https://www.imm.com.pl/gazeta-wyborcza-z-tytulem-najbardziej-opiniotworczego-medium-w-kraju-na-drugim-miejscu-onet-podium-zamyka-rzeczpospolita/.
Gruszczyński, W., Bralczyk, J. red. 2002. Słownik gramatyki języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwa Szkole i Pedagogiczne S.A.
Kamińska-Szmaj, I., Piekota, T., Poprawa, M. 2010. Tabloidyzacja języka i kultury. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kasiak, M. 2016. Tabloidyzacja prasy opiniotwórczej na przykładzie artykułów publicystycznych w tygodniku „Wprost”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 23 (2), s 225–244.
Kaushal, V. Vemuri, K. 2021. Clickbait–Trust and Credibility of Digital News. IEEE Transactions on Technology and Society 2 (3), s. 146–154.
Korolko, M. 1990. Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Liddell, H.G., Scott, R. 1843 (1996). A Greek-English Lexicon, kor. H.S. Jones, R McKenzie. New York: Oxford University Press.
McKean, E. i in. red. 2006. Concise Oxford American Dictionary. New York: Oxford University Press.
Pengnate, S., Chen, J., Young, A. 2021. Effects of Clickbait Headlines on User Responses: An Empirical Investigation. Journal of International Technology and Information Management 30 (3), s. 1–18.
Perrault, S. red. 2014. Merriam-Websters Advanced Learner’s English Dictionary. Springfield: Encyclopaedia Brittanica.
PricewaterhouseCoopers Polska 2022. Perspektywy rozwoju branży rozrywki i mediów w Polsce 2022-2026. Online: https://www.pwc.pl/pl/pdf-nf/Raport-PwC-Perspektywy-rozwoju-branzy-mediow-i-rozrywki-w-Polsce-2022-2026.pdf.
Schopenhauer, A. 2007. Erystyka. Sztuka prowadzenia sporów. Gliwice: Helion.
Skorupka, S., Auderska, H., Łempicka, Z. red. 1968. Mały słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Szymanek, K. 2012. Sztuka argumentacji: Słownik terminologiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zheng, H.-T. i in. 2018. Clickbait Convolutional Neural Network. Symmetry 10 (5), poz. 138.
anw i as. 2023. Tej rośliny nie widziano od prawie dwóch stuleci. Odnaleziono ją pod miastem. Online: https://tvn24.pl/tvnmeteo/nauka/brazylia-tej-rosliny-nie-widziano-od-prawie-dwoch-stuleci-odnaleziono-ja-pod-miastem-7362436.
Basiak, P. 2023. The Washington Post: Nowy trend wśród młodych dorosłych. Wraca symbol lat 90. Online: https://wydarzenia.interia.pl/raport-media-zagraniczne/news-the-washington-post-nowy-trend-wsrod-mlodych-doroslych-wraca,nId,6980660.
Brar, A. 2023. To była jedna z najważniejszych broni Ukrainy. Traci ją przez Chiny. Online: https://www.newsweek.pl/swiat/potajemne-dzialania-chin-cel-zmniejszyc-potencjal-bojowy-ukrainy/5pb47sg.
Czarnobilski, M. 2023. Wystarczy jedna filiżanka dziennie, a zmniejszysz ryzyko cukrzycy. Online: https://twojezdrowie.rmf24.pl/choroby/cukrzyca/news-wystarczy-jedna-filizanka-dziennie-a-zmniejszysz-ryzyko-cukr,nId,7066745.
DoRzeczy.pl 2023. Kardynałowie piszą do papieża. „Wyraziliśmy nasze najgłębsze zaniepokojenie”. Online: https://dorzeczy.pl/religia/487839/doktryna-kosciola-zaniepokojeni-kardynalowie-pytaja-papieza.html.
Karnowski, M. 2023. TYLKO U NAS. Dlatego właśnie tak wściekle od tak wielu lat atakują ojca Tadeusza Rydzyka. Zobaczcie sami! Online: https://wpolityce.pl/kosciol/660157-dlatego-wlasnie-tak-atakuja-ojca-rydzyka-zobaczcie-sami.
KGŁ 2023. Putin chce odciąć Ukrainę. Nowy, chytry plan na wygranie wojny. Online: https://www.o2.pl/informacje/putin-chce-odciac-ukraine-nowy-chytry-plan-na-wygranie-wojny-6948177252084320a.
ŁZ i IGGY 2023. Po pół wieku odnaleziono zaginione arcydzieło mistrza renesansu [WIDEO]. Online: https://www.tvp.info/74507318/zaginiony-obraz-boticellego-odnaleziony-wloska-policja-komentuje.
Matacz, M. 2023. Znany lek potencjalnie pomocny w chorobie Alzheimera. Online: https://www.pap.pl/aktualnosci/znany-lek-potencjalnie-pomocny-w-chorobie-alzheimera.
mk 2023. Jacek Sasin: Dostrzegamy wszystkich obywateli. Online: https://niezalezna.pl/polityka/wybory/jacek-sasin-dostrzegamy-wszystkich-obywateli/499511.
pas 2023. Znana firma wygasza fabrykę w Polsce. Dramat 800 pracowników. Online: https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/znana-firma-wygasza-fabryke-w-polsce-dramat-800-pracownikow/49gs1e3.
PG 2023. Oferta UE. Prezydent Azerbejdżanu mówi „nie”. Online: https://wiadomosci.onet.pl/swiat/oferta-ue-prezydent-azerbejdzanu-mowi-nie/xy18zxe.
Szczepkowska, J. 2023. Jeśli Mickiewicz patrzy z góry na szkołę Czarnka. Online: https://www.rp.pl/plus-minus/art39109041-joanna-szczepkowska-jesli-mickiewicz-patrzy-z-gory-na-szkole-czarnka.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika Polska
http://orcid.org/0000-0003-3342-5948
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.