Koncepcja Słownika języka i kultury Wielkopolski a seria Wielkopolskie Słowniki Regionalne
Abstrakt
Dialekt wielkopolski jest jednym z najsłabiej opracowanych w Polsce pod względem leksykograficznym. Istnieją słowniki amatorskie oraz rozpoczęto wydawanie słowników tematycznych z poszczególnych części dialektu, brak jednak opracowania leksyki dotyczącego całej Wielkopolski właściwej. Publikacja tego typu będzie zatem wypełnieniem owej luki. Ponadto dzięki istnieniu słowników (lub pracom nad nimi) z innych regionów możliwe będą badania porównawcze oraz o charakterze ogólnogwarowym. Niniejszy tekst nie jest studium o charakterze materiałowym, analitycznym czy syntetycznym, lecz opracowaniem koncepcyjnym. Jego zadaniem jest przybliżenie pomysłu słownika ogólnowielkopolskiego.
Słowa kluczowe
dialekt wielkopolski; leksykografia; słownik
Bibliografia
Bąk, P. 1968. Gwara okolic Kramska w powiecie konińskim. Zarys fonetyki i słowotwórstwa. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Binkowski, M. Kaźmiyrz. 2009. Mój słownik gwary pałuckiej. Żnin: Wydawnictwo Dominika Księskiego Wulkan.
Brzeziński, W. 1982–2009. Słownictwo krajniackie. Słownik gwary wsi Podróżna w Złotowskiem. T. 1–4, Wrocław i in.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN. T. 5: Wrocław: Jadwiga Brzezińska.
Giera, M., Jańczak, J. 2005. Słownik gwary biskupiańskiej. Przy współpracy Uczniów Zespołu Szkół w Starej Krobi: Zespół Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum nr 3, Gostyń: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy.
Gruchmanowa, M. 1970, Gwary zachodniej Wielkopolski. Poznań: UAM.
Gruchmanowa, M. 2003. Wielkopolskie materiały gwarowe zebrane przez Adama Tomaszewskiego. W: taż, Gwary w ojczyźnie i na obczyźnie. Studia, s. 33–38. Poznań: Wydawnictwo Studiów Polonistycznych.
Kamińska, M. 1968. Gwary Polski centralnej. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Karaś, H. 2011. Polska leksykografia gwarowa. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Kąś, J. 2019. Zmiany w gwarowym systemie leksykalnym a praktyka leksykograficzna. Gwary Dziś 11, s. 29–39.
Kęcińska, J, 2004. Mały słownik gwary krajeńskiej. Złotów: s.n., Wielki Buczek: Oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.
Kobus, J., Migdałek, A. red. 2023. Słownik języka mieszkańców okolic Pobiedzisk. Przyroda. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Kuć. J. 2022. Historyczne inwentarze notarialne jako źródła do badań językoznawczych. Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Nowak, H. 1970. Gwary chazackie w powiecie rawickim. Poznań: PTPN.
Osowski, B. 2019a. Wariantywność leksykalno-semantyczna języka wielkopolskich inwentarzy z 2. połowy XVIII wieku. Studia z dialektologii historycznej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Osowski, B. 2019b. W kuchni u pleszewian. Słownik języka i kultury mieszkańców powiatu pleszewskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Piotrowicz, A. 2007. Dialektalne podłoże gwary miejskiej Poznania. Zagadnienia leksykalne. W: Gwary dziś. 4. Konteksty dialektologii, pod red. J. Sierociuka, s. 85–92. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Piotrowicz, A. 2008. Jeszcze o dialektalnym podłożu gwary miejskiej Poznania. Białostockie Archiwum Językowe 8, s. 69–78.
SGKK: Sawaniewska-Mochowa, Z. red. nauk. 2017. Słownik gwary i kultury Kujaw, t. 1, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
SGM: Wronicz, J., red. Słownik gwar małopolskich. 2018. T. 1–2, wyd. 2. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
SGOWM: Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur. T. 1–2, 1987–1991, pod red. Z. Stamirowskiej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. T. 3, 1993, pod red. Z. Stamirowskiej i H. Perzowej, Warszawa, Kraków: IJP PAN. T. 4-5, 2002–2006, pod red. H. Perzowej i D. Kołodziejczykowej, Warszawa – Kraków: Wydawnictwo IJP PAN. T. 6, 2014, red. D. Kołodziejczykowa i K. Sobolewska, Warszawa – Kraków: Wydawnictwo IJP PAN. T. 7-8, 2018-2021, Warszawa, Kraków: IJP PAN.
SGŚl: Wyderka, B. red. 2000–. Słownik gwar śląskich. Opole: Państwowy Instytut Wydawniczy, Instytut Śląski.
Sierociuk, J. 2012. Cechy definicyjne gwar w języku mieszkańców wsi. W: Z polskich studiów slawistycznych. Seria 12. T. 1: Językoznawstwo. Prace na XV Międzynarodowy Kongres Slawistów w Mińsku 2013, s. 159–166. Warszawa: PAN. Warszawska Drukarnia Naukowa.
Sierociuk, J. 2016. Słowniki regionalne jako wstępny etap opracowania Słownika ogólnowielkopolskiego. W: Słowiańskie słowniki gwarowe – tradycja i nowatorstwo, pod red. D.K. Rembiszewskiej, s. 245–254. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów.
Sobierajski, Z. 1991. Podstawowe założenia metodyczne Słownika ludowego Wielkopolski. Prace Filologiczne 36, s. 67–77.
Sobierajski, Z. 1995. Teksty gwarowe ze środkowej Wielkopolski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Tomaszewski, A. 1930. Gwara Łopienna i okolicy w północnej Wielkopolsce. Kraków: PAU.
Zagórski, Z. 1967. Gwary północnej Wielkopolski. Poznań: UAM.
