Historia w punktach i w sztuce. Glottodydaktyczne spojrzenie na nauczanie cudzoziemców historii Polski
Abstrakt
W artykule podjęto temat nauczania historii cudzoziemców uczących się języka polskiego jako obcego. Niewielka liczba publikacji z zakresu glottodydaktyki polonistycznej traktujących o sposoby nauczania historii cudzoziemców sprawia, że brakuje praktycznych propozycji podejmowania tego tematu na lektoratach. Autorzy przedstawili możliwe sposoby nauczania historii Polski na lekcjach języka polskiego jako obcego oraz wykorzystywania tekstów kultury w celu pogłębienia wiedzy historycznej cudzoziemców. Propozycje dydaktyczne dotyczą rezygnacji z omawiania wybranych wydarzeń historycznych w porządku chronologicznym na rzecz pokazywania powiązań między przeszłością i teraźniejszością. Przedstawiono sposób prezentowania wydarzeń w formie powracających zachowań zbiorowych w sytuacjach porównywalnych historycznie. Opisano także możliwości wykorzystywania tekstów kultury w celu poszerzania wiedzy o historii cudzoziemców. Poza tradycyjną analizą tekstów mówiących o wydarzeniach historycznych eksplicytnie można m.in. mówić o genezie tekstów w oparciu o procesy historyczne, które wpłynęły na ich formę. Podkreślono, że poruszanie tematów kontrowersyjnych stanowi szansę dla uczących się do samodzielnego pogłębiania wiedzy historycznej i wzmacniania postawy półautonomii w zakresie nauki kultury polskiej. Rozważania sytuują się w obszarze badań nad nauczaniem języka polskiego jako obcego oraz kultury polskiej jako obcej dorosłych cudzoziemców uczących się polszczyzny przede wszystkim w systemie akademickim.
Słowa kluczowe
glottodydaktyka polonistyczna; język polski jako obcy; nauczanie historii Polski; historia Polski dla cudzoziemców
Bibliografia
Bystroń, J.S. 1995. Megalomania narodowa, Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Cyfrowa Historia. Raport z badań 2022. Fundacja Szkoła z Klasą we współpracy z Asociación Smilemundo i King Baudouin Foundation.
Czarnowski, S. 2019. Kultura, Kraków: Wydawnictwo Vis-à-vis Etiuda.
Garncarek, P. 1997. Świat języka polskiego oczami cudzoziemców, Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Głowiński, M., Kostkiewiczowa, T., Okopień-Sławińska, A., Sławiński, J. 1998. Słownik terminów literackich, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Hołuj, D. 2019. Dziedzictwo kulturowe a idea uczenia się przez całe życie. Wybrane doświadczenia krajów europejskich. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2 (908), s. 25–43.
Jelonkiewicz, M. 1998. Historia Polski i kultury polskiej dla cudzoziemców na średnim poziomie językowym (autorski program audiowizualny). Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 1 (10), s. 229–232.
Łukaszewicz, B. 2022. Wspomaganie autonomii uczących się języka polskiego jako obcego w procesie poznawania kultury polskiej. W: Z problematyki kształcenia językowego IX, red. E. Awramiuk, K. Szamryk, s. 65–77, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Małocha, J. 2022. Obraz historii Polski w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego – wybrane zagadnienia. Rocznik Filozoficzny Ignatianum 1 (28), s. 209–236.
Mucha-Iwaniczko, K. 2019. Współczesne książki o sztuce jako narzędzie dydaktyczne na zajęciach z języka polskiego jako obcego. Roczniki Humanistyczne 10 (67), s. 113–126.
Rowiński, C. 1992. Wprowadzanie elementów wiedzy o historii kultury polskiej i kultury współczesnej Polski na lektoratach języka polskiego dla cudzoziemców (poziom średni i zaawansowany). W: Vademecum lektora języka polskiego, red. B. Bartnicka, L. Kacprzak, E. Rohozińska, s. 177–188. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
