Słownictwo rzadkie na przykładzie pola tematycznego WYPOSAŻENIE WNĘTRZ – DOM WIEJSKI
Abstrakt
Artykuł przedstawia słownictwo rzadkie, rozumiane w niniejszej pracy jako poświadczone przez jedną osobę, w mowie mieszkańców okolic Poddębic (woj. łódzkie) na przykładzie pola tematycznego WYPOSAŻENIE WNĘTRZ. Autorka, posługując się metodą ilościową, pokazuje, że słowa rzadkie obejmują znaczącą część zgromadzonego materiału. Z rozważań wynika, że ponad 60% z nich stanowią jednostki ogólnopolskie, natomiast spośród leksemów dyferencyjnych odnotowano najwięcej gwarowych oraz niewystępujących w wybranych źródłach. W przypadku słów nienotowanych najwięcej jest jednostek dyferencyjnych pod względem słowotwórczym i semantycznym, a gwarowych – pod względem leksykalnym. Materiał pozyskano metodą kwestionariuszową, w formie nagrywanych rozmów z 44 mieszkańcami powiatu poddębickiego.
Słowa kluczowe
słownictwo rzadkie; jednostki dyferencyjne; wyposażenie wnętrz; powiat poddębicki
Bibliografia
Adamiszyn, Z. 1991. Potoczne derywaty okazjonalne. W: Wariancja w języku. III Opolskie Spotkania Językoznawcze, Szczedrzyk, 10–11 X 1989, red. S. Gajda, s. 147–151. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu.
AGM –Strzyżewska-Zaremba, A., Horodyska-Gadkowska, H., Kowalska, A. red. 1971–1992. Atlas gwar mazowieckich, t. 1–10. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
AJKLW – Sobierajski, Z., Burszta, J. red. 1994–2005. Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, t. 1–11. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
AJŚ – Zaręba, A. 1969–1996. Atlas językowy Śląska, t. 1–8. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Awramiuk, E. 2002. O możliwościach wykorzystania Słownika frekwencyjnego polszczyzny współczesnej w badaniach nad słownictwem polszczyzny mówionej. W: Polszczyzna Mazowsza i Podlasia, część VI, Słownictwo i frazeologia polszczyzny mówionej, red. H. Sędziak, s. 43–50. Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów.
Chruścińska, K. 1978. O formacjach potencjalnych i okazjonalizmach. W: Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, red. nauk. M. Szymczak, s. 69-79. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Grzegorczykowa, R., Puzynina, J. 1979. Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kobus, J., Stępień, M. red. 2018. Słownik języka mieszkańców okolic Czerniejewa. Praca na roli i w gospodarstwie. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Kobus, J., Gniazdowski, T. red. 2018. Słownik języka mieszkańców okolic Gniezna. Święta, wierzenia i przesądy. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Kobus, J., Migdałek A. red. 2021. Słownik języka mieszkańców okolic Pobiedzisk. Praca na roli i w gospodarstwie. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
KSGP – Pracownia Dialektologii Polskiej IJP PAN (od 2016 r.). 2020. Kartoteka Słownika gwar polskich. Online: https://rcin.org.pl/dlibra/publication/37156?language=en#description [dostęp: 29.12.2021].
Kucała, M. 2010a. Hapaks legomena znane sprzed XVII wieku tylko z tekstów Jana Kochanowskiego. W: Miscellanea literackie i teatralne (od Kochanowskego do Mrożka). Profesorowi Janowi Okoniowi przez przyjaciół i uczniów na 70. urodziny ofiarowane, cz. II, red. K. Płachcińska i M. Kuran, s. 204–211. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kucała, M. 2010b. Słownictwo rzadkie w polszczyźnie Jana Kochanowskiego. Poznańskie Studia Polonistyczne, Seria Językoznawcza, t. XVI (XXXVI), s. 125–131.
Kurdyła, T. 2011. Funkcje formantów rzeczownikowych w polszczyźnie ludowej (na przykładzie trzech wsi podkarpackich). Biblioteka „LingVariów”, t. 12. Kraków: Księgarnia Akademicka.
MAGP – Mały atlas gwar polskich. 1957-1970. Oprac. przez Pracownię Dialektologiczną Zakładu Językoznawstwa PAN w Krakowie pod kier. K. Nitscha i M. Karasia, t. 1–13. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Osowski, B. 2015. Kilka uwag o przymiotnikach dyferencyjnych w gwarach wielkopolskich. W: Діалектологiчнi студії. 10. Традиції і новаторство, s. 194-201. Львів: Інситут українознавства ім. І. Крип’якевича НАНУ.
Osowski, B. red. 2018a. Gospodarz. Słownik języka mieszkańców powiatu kolskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Osowski, B. red. 2018b. Gospodyni. Słownik języka mieszkańców powiatu kolskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Osowski, B. red. 2019. W kuchni u pleszewian. Słownik języka i kultury mieszkańców powiatu pleszewskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Pelcowa, H. 2001. Interferencje leksykalne w gwarach Lubelszczyzny. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
PSWP –Zgółkowa, H. red. 1994–2005. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. 1–50. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.
Rzepka, W. R., Walczak, B. 1985. Hapaks legomena z dzieł Marcina Bielskiego w „Słowniku polszczyzny XVI wieku”, Prace Filologiczne 32, s. 323–335.
SFPW – Kurcz, I., Lewicki, A., Sambor, J., Szafran, K., Woronczak, J. 1990, Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej, t. 1–2, Kraków: Polska Akademia Nauk Instytut Języka Polskiego.
SGD –Szymczak, M. 1962–1973. Słownik gwary Domaniewka w powiecie łęczyckim, cz. I-VIII. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
SGK – Sychta, B. 1967–1976. Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, t. 1–7. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
SGOWM – Stamirowska Z. red. i in. 1987–2021. Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, t. 1–2, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, t. 3–8, Warszawa – Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN. Online: https://rcin.org.pl/dlibra/publication/271108/edition/233910#description [dostęp: 2.02.2022].
SGP – Słownik gwar polskich. 1979–2021. Opr. IJP PAN. Kraków: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.
SGPK – Karłowicz, J. 1900–1911. Słownik gwar polskich, t. 1–6. Kraków: Akademia Umiejętności.
Sierociuk, J. 2003. Założenia metodologiczne badań języka wsi. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, s. 131–136.
Sierociuk, J. red. 2019. Słownik języka mieszkańców ziemi łukowskiej. Praca na roli i w gospodarstwie. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
SJPDor – Doroszewski, W. red. 1958–1969. Słownik języka polskiego, t. 1–11. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Online: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/wyposazenie;5521506.html [dostęp: 27.12.2019].
Urbańczyk, S.. 1968. Zarys dialektologii polskiej, wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
WSJP PAN – Żmigrodzki, P. red. 2007–. Wielki słownik języka polskiego PAN. Online: https://wsjp.pl/ [dostęp: 09.08.2023].
Zgółkowa, H.. 1983. Słownictwo współczesnej polszczyzny mówionej. Lista frekwencyjna i rangowa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
http://orcid.org/0000-0002-3160-4785
