„Królestwo samotnej duszy” – czyli konceptualizacje pojęcia <samotność> w filmie animowanym pt. Kraina lodu
Abstrakt
Artykuł dotyczy sposobów konceptualizacji pojęcia ‘samotność’ w filmie Kraina lodu z 2013 r., w reż. Chrisa Bucka i Jennifer Lee. W pracy wykorzystuję metodologię kognitywną połączoną ze spojrzeniem mediolingwistycznym. Szczególne miejsce w analizie zajmują metafory multimodalne oraz ich funkcje w narracji filmu. Celem pracy jest analiza wspomnianej animacji pod kątem tego, jakie elementy struktury pojęciowej ‘samotność’ ukazali w niej jej twórcy, do jakich domen obecnych w języku się odnieśli oraz jakie nowe treści dotyczącego tego tematu wykorzystali. Z tekstu wynika, że samotność w Krainie lodu konceptualizowana jest jako pojedynczość, brak towarzystwa, brak miłości, inność, wolność, ucieczka, doświadczenie straty, odrzucenia, zamknięcie, ciemność, zimno i pustka. Szczególny obraz analizowanego pojęcia wyłania się z dwóch metafor samotność to lód, samotność to zamknięte drzwi.
Słowa kluczowe
Kraina lodu; samotność; konceptualizacja; metafora multimodalna
Bibliografia
Amanda, V., Marlina, L. 2018. Directive Speech Acts Used in Frozen Movie Transcript. Online:
https://ejournal.unp.ac.id/index.php/ell/article/view/9914 [dostęp: 06.2023].
Bartmiński, J. 2015. Perspektywa semazjologiczna i onomazjologiczna w badaniach językowego obrazu świata. Poradnik Językowy z. 1, s. 14–29.
Farris, M. 2020. „Into the Unknown”. A Queer Analysis of t he Metaphors in Disney’s Frozen Franchise. Online: https://www.proquest.com/docview/2386218729 [dostęp: 06.2023].
Forceville, Ch.J. 2015. Visual and multimodal Metaphor in Film. W: Embodied Metaphors in Film, Television, and Video Games. Cognitive Approaches, red. K. Fahlenbrach, s. 17–32.
Forceville, Ch.J. 2017. From Image Schema to Metaphor in Discourse: The FORCE Schemas in Animation Films. W: Metaphor. Embodied Cognition and Discourse, red. B. Hampe, s. 237–256. Cambridge.
Frąckowiak, S. 2015. Trudne emocje u dziecka – wytyczne do przeprowadzenia rozmowy. Online:
https://www.ptde.org/pluginfi le.php/1014/mod_page/content/8/Archiwum/XXI_KDE/PDF/Frackowiak.pdf [dostęp: 03.2023].
Hannibal, C. 2017. Subjective Perspective as Creative Metaphor in the Animated Film. Online:
https://www.mediaesthetics.org/index.php/mae/article/view/63 [dostęp: 30.06.2022].
Kowalski, C., Bhalla, R. 2018. Viewing the Disney Movie „Frozen” through a Psychodynamic Lens. J Med Humanit 39, s. 145–150.
Kresa, M. 2017. „Kraina lodu” i „Delfin Plum” na warsztacie polonisty? Analiza nieliterackich odmian polszczyzny w filmach animowanych. W: Przekraczanie granic języka, red. E. Wierzbicka-Piotrowska, M. Wanot-Miśtura, s. 143–159. Warszawa.
Kwiatkowska, Z. 2016. Filmowe baśnie wyczerpane. Wpływ postmodernizmu na przeobrażenia filmowych adaptacji baśni produkcji Disneya. Online: https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=527547 [dostęp: 17.04.2022].
Lakoff, G., Johnson, M. 1999. Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and Its Challange to Western Thought. New York.
Langacker, R. 2009. Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Kraków.
Piskorska, A.M. 2017. O czym do mnie milczysz? – współczesne oblicza samotności w kinie europejskim. W: Od samotności do osamotnienia, red. J. Zimny, s. 82–92. Stalowa Wola.
Sikora, I. 2013. Dubbing filmów animowanych. Strategie translatorskie w polskim dubbingu anglojęzycznych filmów animowanych. Nysa.
Skowera, M. 2021. Model baśni filmowej w złotym wieku wytwórni Walta Disneya (wraz z późniejszymi modyfikacjami). Wielogłos 1(47), s. 151–181.
Skowronek, B. 2020, Język w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne. Kraków.
Sobstyl, K. 2013. Samotność i jej obrazy w języku. Lublin.
Streiff , M., Dundes, L. 2017. Frozen in Time: How Disney Gedner-Stereotypes Its Most Powerful Princess. Online: https://www.mdpi.com/2076-0760/6/2/38 [dostęp: 06.2023].
Supardi, M. 2018. Audio-Visual Translation Techniques: Subtitling and Dubbing of Movie Soundtrack in Frozen: Let it Go. Online: https://garuda.kemdikbud.go.id/documents/detail/1465026 [dostęp: 06.2023].
Tokarski, R. 1998. Językowy obraz świata a niektóre założenia kognitywizmu. Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury 10, s. 7–24.
Waszakowa, K. 2020. Wieloaspektowość pojęcia konceptualizacji w gramatyce Ronalda Langackera (spojrzenie z perspektywy użytkownika terminologii kognitywnej). LingVaria 1(29), s. 9–30.
Zielińska-Nowak, K. 2018. „Bo dla niektórych to warto się roztopić” – o roli zwierząt w animacjach o księżniczkach studia Walt Disney Animation Studios. W: Zezwierzęcenie. O zwierzętach w literaturze i kulturze, red. M. Pranke, s. 136–153. Toruń.
