K některým novým podobám rodinných vztahů v současné české beletrii s LGBT+ tematikou
Abstrakt
The study addresses the issue of the depiction of homosexual partnerships and family relationships in contemporary Czech prose with LBGT+ themes. The introductory part defines the subject of interest. The family is defined as a union based not exclusively on genetic kinship, but also on other ties of social character (adoption, guardianship), while a long-term union of persons without children of their own is equally considered a family. The matter of cultivation theory in the field of fiction is discussed. Although fiction is an effective medium, it cannot perform a cultivation and awareness-raising function between the minority and the majority society, as minority LGBT+ literature is read nearly exclusively by the minority. In the analytical part, the paper focuses on the analysis of titles of contemporary Czech literature for adult readers referring to lesbian relationships (Zuzana Brabcová Rok perel and Renáta Petříková Druhá šance) and titles intended mainly for children audiences which thematize family constellations in LGBT+ families with children. The article concludes that in contemporary Czech LGBT+ prose, fundamentally different narratives coexist, oscillating between a self-liberating or therapeutic function: texts dealing with the problem of coming out and coming to terms with one’s own identity – and free, joyful writing about the pleasant life of non-heteronormative individuals in the contemporary world. The basic defining characteristic of this kind of literature, then, is its inherent variety.
Słowa kluczowe
česká beletrie; LGBT próza; homoparentální rodina; homosexualita
Bibliografia
Brabcová, Z. (2000). Rok perel. Praha: Garamond.
Čárlí. (1996). Chválkov si chválím. Promluv: kulturně-informační měsíčník nejen pro lesbické ženy, (4), 16.
Dunbar, R. I. M. (2009). Příběh rodu Homo: Nové dějiny evoluce člověka. Praha: Academia.
Gottschall, J. (2012). The storytelling animal: How stories make us human. Boston: Houghton Mifflin Harcourt.
Haan, L. de, & Nijland, S. (2013). Princ & princ (přel. A. Elbel). Praha: Meander. Hodrová, D. (2001). --na okraji chaosu--: Poetika literárního díla 20. století. Praha: Torst. K některým novým podobám rodinných vztahů v současné české beletrii... 65
Hruška, P. (ed.) et al. (2008). V souřadnicích volnosti: Česká literatura devadesátých let dvacátého století v interpretacích. Praha: Academia.
Jedličková, A. (2008). Zuzana Brabcová: Rok perel. In: P. Hruška (ed.), V souřadnicích volnosti: Česká literatura devadesátých let dvacátého století v interpretacích. Praha: Academia.
Kutálková, P. (2018). Sešívané rodiny: Nový život zevnitř i zvenku: přípravná studie mapující rizika a kroky k řešení
ociálního vyloučení dětí, adolescentů a mladých dospělých, kteří vyrůstají v rekonstruovaných rodinách
stejnopohlavních párů, či jejichž jeden z rodičů je gay/lesba či transgender osoba. Praha: PROUD.
Lévy, P. (1998). Becoming virtual: Reality in the digital age. New York – London, Plenum Trade.
Petříková, R. (2018). Druhá šance. Praha: Euromedia.
Pilátová, M. (2012). Jura a lama. Praha: LePress.
Rochová, P.; Rochová, K. (2020). Jonáš má dvě maminky. Brandýs nad Labem – Stará Boleslav: Pavlína a Kristina Rochovy.
Ryan, M.-L. (2015). Narativ jako virtuální realita: Imerze a interaktivita v literatuře a elektronických médiích. Praha: Academia.
SÚAVČR. (2020). Známé neznámé registrované partnerství: Statistiky RP v Česku po 14 letech. Sociologický ústav AV ČR, v. v. i. Získáno 12. červen 2021, z https://www.soc.cas.cz/aktualita/zname-nezname-registrovane-partnerstvi-statistiky-rp-v-cesku-po-14-letech
Šidáková Fialová, A. (ed.) (2014). V souřadnicích mnohosti: Česká literatura první dekády jednadvacátého století v souvislostech a interpretacích. Praha: Academia.
Trávníček, J. (2019). Rodina, škola, knihovna: Náš vztah ke čtení a co ho ovlivňuje (2018). Brno: Host.
Vaníček, D.; Vaníček, M. (2019). Dva tátové a zvědavá holka: Knížka pro děti a jejich rodiče. Stará Boleslav: Dva tátové.
Vaníček, D.; Vaníček, M. (2020). O Vánocích spolu: Příběhy o rodinách, lásce a důležitých poselstvích Vánoc. Stará Boleslav: Dva tátové.
Wilson, E. O. (1975). Sociobiology: A new synthesis. Harvar: Belknap Press of Harvard University Press.
Wolf, M. (2019). Reader, come home: The reading brain in a digital world. New York: Harper.
University of Hradec Kralove Czechy
https://orcid.org/0000-0002-0128-8072
Michal Čuřín působí na Katedře českého jazyka a literatury Univerzity Hradec Králové. Ve své odborné činnosti se zabývá problematikou minorit v současné české literatuře, čtenářstvím dospívajících a didaktikou literatury.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
PRAWA AUTORSKIE
Rocznik „Zeszyty Łużyckie” jest wydawany na licencji niewyłącznej: Creative Commons - Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC-BY)
(https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). Przesłanie artykułu oznacza zgodę na jego udostępnienie na tej licencji. Licencja zostaje udzielona Wydawnictwom Uniwersytetu Warszawskiego na 5 lat (po upływie tego terminu przekształca się w zgodę udzieloną na czas nieoznaczony) na następujące pola eksploatacji:
• utrwalanie i zwielokrotnianie w dowolnej liczbie egzemplarzy (w tym w tłumaczeniu na inne języki) w znanych w dniu zawarcia niniejszego porozumienia technikach: drukiem w dowolnej formie, techniką cyfrową, techniką reprograficzną, za pomocą zapisu magnetycznego, zapisu na kliszy fotograficznej, oraz wprowadzania egzemplarzy do obrotu;
• wprowadzanie do sieci komputerowej Wydawcy;
• publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, a w szczególności rozpowszechnianie w sieciach informatycznych, w tym komputerowych (Internet, sieci lokalne), telefonicznych oraz innych znanych w chwili zawarcia niniejszej umowy;
• najem, użyczanie;
• nadawanie za pomocą wizji i/lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stacje naziemne bądź satelitarne;
• kopiowanie i powielanie w technologiach fotomechanicznych lub innych znanych w dniu zawarcia porozumienia;
• publiczne odtwarzanie;
• wykorzystywanie do celów reklamowych i promocyjnych, w tym w sieciach informatycznych.
