Transition in Poland, Poland in Transition: tracing the history of gender transition discourses in Polish social media
Abstrakt
The present article explores the history of Polish online gender transition discourses, conceptualized in terms of two main stages – “Transnet 1.0” of anonymous, text-based blogs documenting individual experiences and “Transnet 2.0” of YouTube videos, podcasts and tik-toks created by openly trans activists. It offers an analysis of various kinds of multilingual practices in these narratives and attempts to track the way they have been changing to reveal threads of local and global, conservative and liberal, medical and activist discourses. This is done against the background of Poland’s own transition from a (nominally) socialist state to a modern democracy, which has not followed a simple, straight-forward path to progress allegedly exemplified by the “West”. The history of attitudes towards the transgender community throughout Poland’s democratic transition and its traces in contemporary online discourses paint a more complex picture.
Słowa kluczowe
transition; discourse analysis; transgender; LGBTIQ rights in Poland
Źródło finansowania
This research has been funded by the Marie Skłodowska–Curie Actions (MSCA) under Horizon 2020. Project reference: 882747 – TRANSlation – H2020-MSCA-IF-2019, Cardiff University.
Bibliografia
Basiuk, T.; Burszta, J. (eds.). (2021). Queers in State Socialism: Cruising 1970s Poland. New York: Routledge.
Biedroń, R. (2010). Historia homoseksualności w Polsce. In: Abramowicz, M.; Biedroń, R.; Kochanowski, J. (eds.), Queer studies: Podręcznik kursu. Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii. 57–96.
Bieńkowska, M. (2012). Transseksualizm w Polsce: Wymiar indywidualny i społeczny przekraczania binarnego systemu płci. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Borba, R. (2019). The interactional making of a “true transsexual”: Language and (dis)identification in trans-specific healthcare. International Journal of the Sociology of Language 256, 21–55.
Borba, R.; Milani, T. M. (2017). The banality of evil. Journal of Language and Discrimination 1 (1), 7–33.
Chojnicka, J. (2015). Anti-EU and anti-LGBT attitudes in Poland: Considering quantitative and qualitative evidence. Baltic Journal of European Studies 5 (2), 30–55.
Chojnicka, J. (2020). Transition Narratives on Polish Trans Blogs: A Discursive Colonization Approach. In: Godovannaya, M. et al. (eds.), Solidarity, Place and Power: queer-feminist Struggles and the East/West Divide. Bern: Peter Lang, 201–227.
Chojnicka, J. (submitted). Problemy trans… transowalne… tranzycjowe. Multilingual creativity in Polish online gender transition narratives. Article submitted to Multilingual Margins.
Czarnecki, G. (2007). Analogies of pre-war anti-Semitism and present-day homophobia in Poland. In: Kuhar, R.; Takács, J. (eds.), Beyond the pink curtain: Everyday life of LGBT people in Eastern Europe. Ljubljana: Mirovni Inštitut, 327–344.
Daskalova, K.; Hornstein Tomić, C.; Kaser, K.; Radunović, F. (eds.) (2012). Gendering post-socialist transition: Studies of changing gender perspectives. Vienna: Lit Verlag.
Dębińska, M. (2014). Trzeba zmienić społeczeństwo. Seksuologia i transseksualizm w późnym PRL. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej 1 (20), 51–73.
Dębińska, M. (2020). Transpłciowość w Polsce. Wytwarzanie kategorii. Warszawa: IAE PAN.
Dębińska, M. (2021). Diagnosing transsexualism, diagnosing society. The blurred genres of Polish sexology in the 1970s and 1980s. In: Basiuk, T.; Burszta, J. (eds.), Queers in State Socialism: Cruising 1970s Poland. New York: Routledge. 59–73.
European Commission (2020). Legal gender recognition in the EU: The journeys of trans people towards full equality. Publications Office. https://data.europa.eu/doi/10.2838/50202.
Fischer, H. (2007). Straight macho nationalism. Interalia 2, 1–12.
Godovannaya, M.; Neufeld, M.; Shoshanova, S.; Wiedlack, K. (eds.). 2020. Solidarity, Place and Power: queer-feminist Struggles and the East/West Divide. Bern: Peter Lang.
Graff, A. (2006). We Are (Not All) Homophobes: A Report from Poland. Feminist Studies 32 (2), 434–449.
Gruszczyńska, A. (2007). Living ‘la vida’ internet: some notes on the cyberization of Polish LGBT community. In: Kuhar, R.; Takács, J. (eds.), Beyond the pink curtain: everyday life of LGBT people in Eastern Europe. Ljubljana: Mirovni Inštitut, 95–115.
Jacoń, P. (2021). My, trans. Warszawa: Wydawnictwo RM.
Janion, L. (2017). „To jest genetycznie zakodowane”: patologizacja i normalizacja transseksualizmu w polskich mediach w latach dziewięćdziesiątych. In: Hańderek, J.; Kućma, N. (eds.), Wykluczenia. Kraków: Ośrodek Badawczy Facta Ficta, 125–144.
Janion, L. (2018). „Nie popadajmy w przesadę z tą równością” – płeć mózgu, heteronorma i mistyka naukowości. Adeptus. https://doi.org/10.11649/a.1502 10.11649/a.1502.
Janion, L. (2022). “Transsexuality” and gender ratio in Poland: A case study on the East/West dichotomy. Journal of Homosexuality, 1–21.
Kinowska–Mazaraki, Z. (2021). The Polish Paradox: From a Fight for Democracy to the Political Radicalization and Social Exclusion. Social Sciences 10 (3), 112. https://doi.org/10.3390/socsci10030112.
Kitliński, T.; Leszkowicz, P.; Lockard, J. (2005). Poland’s Transition: From Communism to Fundamentalist Hetero-Sex. Bad Subjects, 72.
Kłonkowska, A. (2015). Making Transgender Count in Poland. Disciplined Individuals and Circumscribed Populations. TSQ: Transgender Studies Quarterly 2 (1), 123–135.
Kłonkowska, A. (2018). Masculinity: Assigned–Reassigned–Socially Constructed: The Social Reception of Trans Masculinity in Poland. Men and Masculinities 21 (2), 210–229.
Kłonkowska, A.; Bonvissuto, S. (2021). On Walls and Bridges: Divisions and Bonds in the Polish Trans Community. Sociological Focus 54 (2), 93–105.
Kuhar, R.; Takács, J. (eds.). (2007). Beyond the pink curtain: Everyday life of LGBT people in Eastern Europe. Ljubljana: Mirovni Inštitut.
Kuhar, R.; Monro, S.; Takács, J. (2017). Trans* citizenship in post-socialist societies. Critical Social Policy. University of Huddersfield Repository. http://eprints.hud.ac.uk/id/eprint/32367/
Kulpa, R.; Mizielińska, J. (eds.). (2011). De-centring Western sexualities: Central and Eastern European perspectives. Farnham: Ashgate.
Kulpa, R. (2011). Nations and Nationalities – ‘West’ and ‘East’. In: Kulpa, R.; Mizielińska, J. (eds.), De-centring Western sexualities: Central and Eastern European perspectives. Farnham: Ashgate. 43–62.
Mishler, W.; Pollack, D. (2003). On culture, thick and thin: Toward a neo-cultural synthesis. In: Pollack, D.; Jacobs, J.; Muller, O.; Pickel, G. (eds.), Political Culture in Post-Communist Europe: Attitudes in New Democracies. Aldershot: Ashgate, 237–256.
Mizielińska, J. (2011). Travelling Ideas, Travelling Times: On the Temporalities of LGBT and Queer Politics in Poland and the ‘West’. In: Kulpa, R.; Mizielińska, J. (eds.), De-centring Western sexualities: Central and Eastern European perspectives. Farnham: Ashgate. 85–106.
Mizielińska, J.; Kulpa, R. (2011). ‘Contemporary Peripheries’: Queer Studies, Circulation of Knowledge and East/West Divide. In: Kulpa, R.; Mizielińska, J. (eds.), De-centring Western sexualities: Central and Eastern European perspectives. Farnham: Ashgate. 11–26.
O’Dwyer, C.; Schwartz, K.Z.S. (2010). Minority rights after EU enlargement: A comparison of antigay politics in Poland and Latvia. Comparative European Politics 8 (2): 220–243.
Pakuła, Ł.; Chojnicka, J. (2020). When the obligation to be neutral becomes the right to discriminate: discursive struggles over LGBT+ rights at Polish universities. Trabalhos em Linguística Aplicada 59 (3), 1758–1783.
Sidorenko, E. (2008). Which way to Poland? Re-emerging from Romantic unity. In: Myant, M.; Fox, T., (eds.) Reinventing Poland: Economic and political transformation and evolving national identity. London: Routledge, 100–116.
Szulc, Ł. (2012). From queer to gay to Queer.pl: The names we dare to speak in Poland. Lambda Nordica 17 (4), 65–98.
Śmiszek, K.; Dynarski, W. (eds.) (2014). Gender recognition in Poland. A report on court and administrative processes. Warszawa: Fundacja Trans-Fuzja.
Świder, M.; Winiewski, M. (2021). Introduction. In: Winiewski, M.; Świder, M. (eds.), Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce. Raport za lata 2019- -2020. Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii, Lambda. 7–9.
Štulhofer, A.; Sandfort, T. (eds.). (2005). Sexuality and gender in postcommunist Eastern Europe and Russia. Philadelphia: Haworth Press.
Vērdiņš, K.; Ozoliņš, J. (eds.). (2016). Queer stories of Europe. Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
Zabłocki, K. (2007). Surviving Under Pressure: Working for “Days of Tolerance” in Poland. In: van Dijk, L.; van Driel, L. (eds.) Challenging Homophobia: teaching about sexual diversity. Stoke on Trent, Sterling: Trentham Books, 139–148.
Cardiff University Wielka Brytania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
PRAWA AUTORSKIE
Rocznik „Zeszyty Łużyckie” jest wydawany na licencji niewyłącznej: Creative Commons - Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC-BY)
(https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). Przesłanie artykułu oznacza zgodę na jego udostępnienie na tej licencji. Licencja zostaje udzielona Wydawnictwom Uniwersytetu Warszawskiego na 5 lat (po upływie tego terminu przekształca się w zgodę udzieloną na czas nieoznaczony) na następujące pola eksploatacji:
• utrwalanie i zwielokrotnianie w dowolnej liczbie egzemplarzy (w tym w tłumaczeniu na inne języki) w znanych w dniu zawarcia niniejszego porozumienia technikach: drukiem w dowolnej formie, techniką cyfrową, techniką reprograficzną, za pomocą zapisu magnetycznego, zapisu na kliszy fotograficznej, oraz wprowadzania egzemplarzy do obrotu;
• wprowadzanie do sieci komputerowej Wydawcy;
• publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, a w szczególności rozpowszechnianie w sieciach informatycznych, w tym komputerowych (Internet, sieci lokalne), telefonicznych oraz innych znanych w chwili zawarcia niniejszej umowy;
• najem, użyczanie;
• nadawanie za pomocą wizji i/lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stacje naziemne bądź satelitarne;
• kopiowanie i powielanie w technologiach fotomechanicznych lub innych znanych w dniu zawarcia porozumienia;
• publiczne odtwarzanie;
• wykorzystywanie do celów reklamowych i promocyjnych, w tym w sieciach informatycznych.
