2025-01-05

Zapraszamy do zgłaszania tekstów do nowego numeru Zeszytów Łużyckich. Czasopisma o
mniejszościach, który będzie poświęcony tematowi dziedzictwa kulturowego mniejszości w Europie
Środkowej i Południowej.
Dziedzictwo stało się jedną z kluczowych kategorii współczesnego dyskursu i praktyk kulturowych w
odniesieniu zarówno do badań naukowych, jak i polityk lokalnych czy państwowych. Za przedmiot
refleksji stawiamy dziedzictwo mniejszości w Europie Środkowej i Południowej po 1945 roku.
Zdajemy sobie przy tym sprawę, że sama mniejszość może być różnie definiowana. Czy będzie to
mniejszość narodowa, etniczna czy religijna, zawsze chodzi jednak o relację tej grupy z grupą
większościową i kwestię definiowania wspólnoty. Proponujemy zatem poszukiwanie odpowiedzi na
następujące pytania:
 jak same mniejszości postrzegają swoją przeszłość i starają się o ochronę i promocję jej
artefaktów;
 jakie pozycje przyjmują grupy dominujące liczebnie w odniesieniu do dziedzictwa tych mniej
licznych;
 na ile współcześnie akcentowane wartości, jak wielokulturowość, lokalność czy partycypacja,
wpływają na jego recepcję, ocenę oraz ochronę;
 czy można mówić o dziedzictwie wykluczonym i dziedzictwie wykluczonych;
 w jaki sposób mniejszości – i które mniejszości – wykorzystują dziedzictwo do
pozycjonowania się w polu społecznym i politycznym?
Dziedzictwo postrzegamy przy tym jako obiekty zmaterializowane, a nie jako metaforę. Elementami
dziedzictwa będą więc elementy krajobrazu, zabytki, przedmioty uznane za historycznie wartościowe,
monumenty czy cmentarze, a więc obiekty fizyczne zajmujące miejsce w przestrzeni – ale także
rzeczy oraz inicjatywy muzealnicze. Zainteresowanie współczesnej humanistyki tą tematyką świadczy
o wadze zjawiska; można w tym miejscu wspomnieć choćby o analizach publikowanych w seriach
książek MCK pod redakcją Jacka Purchli, o badaniach na pograniczu niemiecko-polskim Karoliny
Ćwiek-Rogalskiej czy o coraz głośniej słyszalnej refleksji nad dziedzictwem antropocenu. Warto zatem
przyjrzeć się procesom definiowania dziedzictwa mniejszości i negocjowania jego znaczenia w
kontekście Europy posthabsburskiej i bałkańskiej.
Numer tematyczny ukaże się w końcu 2025 roku na platformie open journals. Prosimy o przesyłanie
abstraktów (do 200 wyrazów, nie licząc bibliografii) wraz z tytułem roboczym artykułu do 31 marca
2025 r.  na adresy: mfalski@uw.edu.pl, angelika.kosieradzka@uw.edu.pl. Powiadomienie o
zaakceptowaniu propozycji zostanie przesłane do 15 kwietnia 2025 r. Autorzy i Autorki przyjętych
zgłoszeń powinni przesłać swoje artykuły, napisane w języku angielskim, za pośrednictwem platformy
czasopisma: https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/zl/index do 15 czerwca 2025 r.
Wytyczne dla Autorów są dostępne na stronie:
https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/zl/about/submissions.

Redaktorzy gościnni numeru: Maciej Falski, Angelika Niewiadomska