(Nie)możliwe antologie i definicyjne meandry nowoczesnej literatury „górskiej”
Abstrakt
Artykuł omawia problematyczny status zjawiska literatury górskiej i kształtujących ją procesów antologizacji. Literatura górska powstawała w opozycji wobec zasadniczego trzonu literatury nowoczesnej i zarazem pozostawała zdeterminowana przez impulsy i zjawiska kształtujące modernizm. Autor opisuje specyfikę wybranych polskich antologii z drugiej połowy XX w. jako specyficznych praktyk definiujących nowoczesne teksty górskie. Procedury antologizacji uznaje za zbieżne z procesami kolekcjonowania i różnicowania charakterystycznymi dla kultury nowoczesnej.
Słowa kluczowe
antologia; literatura górska; nowoczesność; kolekcja; modernizm
Bibliografia
Braddock, Jeremy, Collecting as modernist practice, Baltimore 2012.
Czarny szczyt. Proza taternicka lat 1904−1939, red. J. Kolbuszewski, Kraków 1976.
Dauksza, Agnieszka, Afektywny modernizm. Nowoczesna literatura polska w interpretacji relacyjnej, Warszawa 2017.
Davis, Wade, Into the silence. The Great War, Mallory, and the conquest of Everest, New York 2012.
Deleuze, Gilles, Guattari, Felix, Kafka. Ku literaturze mniejszej, red. C. Rudnicki, tłum. A. Z. Jaksender, K. M. Jaksender, Kraków 2016.
Dutka, Elżbieta, Antologie jako przestrzeń dyskusji na temat literatury „górskiej”, w: Antologia literacka. Przemiany, ekspansja i perspektywy gatunku, seria 1, red. M. Kokoszka, B. Szałasta-Rogowska, Katowice 2017, s. 213−228.
Głowiński, Michał, Świadectwa i style odbioru, „Teksty” 1975, nr 3, s. 9−28.
Groys, Boris, Art power, Cambridge−London 2008.
Hennel, Roman, Przedmowa, w: Tatrami urzeczeni. Dawna turystyka w słowie i obrazie, red. R. Hennel, Warszawa 1979.
Jarzębowski, Hubert, Literatura godna alpinisty. Bujdałki taternickie cz. IX − ostatnia, „Góry” 2015, nr 2, s. 128−129.
Jaworski, Stanisław, Poeci awangardy o Tatrach, w: Odpowiem ci przestrzenią. Poeci awangardy o Tatrach, red. S. Jaworski, Kraków 1976.
Kokoszka, Małgorzata, Antologia niemożliwa. Przypadek „Słojów zadrzewnych” Tymoteusza Karpowicza, Katowice 2011.
Kolbuszewski, Jacek, Quo vadis, literaturo górska?, „Taternik” 1961, nr 1, s. 23−24.
Kolbuszewski, Jacek, Literatura i Tatry. Studia i szkice, Zakopane 2016.
Kolbuszewski, Jacek, Góry − przestrzenie i krajobrazy. Studia z historii literatury i kultury, Kraków 2020.
Krzykawski, Michał, Co po French Theory? Kłopotliwe dziedzictwo, „Er(r)go. Teoria − Literatura − Kultura” 2017, nr 1 (34).
Kurczab, Janusz, Osiągnięcia alpinistów polskich w Alpach na tle alpinizmu światowego (1786−1975), w: Materiały z teorii i dydaktyki alpinizmu, red. A. Matuszyk, Kraków 1990.
Matuszyk, Andrzej, Humanistyczne podstawy teorii sportów przestrzeni. Na przykładzie alpinizmu, Kraków 1998.
Matuszyk, Andrzej, Myśli o górach i wspinaniu. Sentencje − refleksje − obrazy, Kraków 2010.
Mazzolini, Elisabeth, The Everest effect. Nature, culture, ideology, Tuscaloosa 2015.
Najlepsze polskie opowieści o górach i wspinaniu, red. J. Gondowicz, W. Sonelski, Katowice 1993.
Nycz, Ryszard, Poetyka doświadczenia. Teoria − nowoczesność − literatura, Warszawa 2012.
Olejniczak, Józef, Projekt: historia literatury, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2014, nr 1−2, s. 101−108.
Pacukiewicz, Marek, „Inaccessible Background”. Prolegomena to the Studies of Polish Mountaineering Literature, w: Metamorphoses of travel writing. Across theories, genres, centuries and literary traditions, red. G. Moroz, J. Sztachelska, Newcastle 2010.
Pacukiewicz, Marek, Literatura alpinistyczna jako „sobąpisanie”, „Napis” 2010, t. 16, s. 495−511.
Pacukiewicz, Marek, Grań kultury. Transgresje alpinizmu, Kraków−Katowice 2012.
Pacukiewicz, Marek, Na limesie, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2014, nr 1, s. 45−49.
Price, Leah, The Anthology and the Rise of the Novel. From Richardson to George Eliot, Cambridge 2000.
Roszkowska, Ewa, Taternictwo polskie. Geneza i rozwój do 1914 roku, Kraków 2013.
Stępień, Tomasz, Projekt badawczy: Góry i kultura − aspekt medialny, „Media i Społeczeństwo” 2011, nr 1, s. 93−99.
Stępień, Tomasz, Przestrzeń w literaturze „górskiej”, w: Od poetyki przestrzeni do geopoetyki, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok 2012, s. 87−102.
Stępień, Tomasz, Zmierzch alpinizmu?, „Świat i Słowo” 2013, nr 2, s. 225−234.
Strofy o górach. Antologia, red. J. Kolbuszewski, Warszawa 1981.
Święch, Jerzy, Nowoczesność. Szkice o literaturze polskiej XX wieku, Warszawa 2007.
Tatry i górale w literaturze polskiej. Antologia, red. J. Kolbuszewski, Wrocław 1992.
Tatry w poezyi polskiej, red. J. Kantor, Jarosław 1909.
Uniłowski, Krzysztof, Polska proza innowacyjna w perspektywie postmodernizmu. Od Gombrowicza po utwory najnowsze, Katowice 1999.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Polska
https://orcid.org/0000-0001-8668-3911
doktor, pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UMCS w Lublinie, autor książki Wyczerpywanie i odnowa. „Nowa” polska proza lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych wobec późnej nowoczesności (Lublin 2019); zainteresowania badawcze: polska literatura nowoczesna, szczególnie drugiej połowy XX w., proza fantastyczna, piśmiennictwo górskie, literatura najnowsza.
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
