Metamorfozy miejsca. Mechanizm przemiany wyobrażeń o przestrzeni Rzymu w średniowieczu
Abstrakt
The longevity of items and objects of architecture favours changes in their function. What remains is the memory of a place and works of art, which charge a given space with emotions. In human awareness, they lay the foundations of cultural identity. The memory in question has accumulated both in the works of visual art and in writings, delivering a testimony to the transformations of the image of Rome. Therefore, the present article covers the essential artistic and cartographic images of medieval Rome, instances of mythologisation and metamorphoses of space, as well as the city’s history as viewed through the prism of art. The evoked and discussed historic literary sources include Mirabilia Urbis Romae, or a collection of silva rerum tales by Giovanni
Rucellai, Il zibaldone quaresimale (a record of a journey to obtain indulgence undertaken in 1450). Literary metamorphoses are interpreted in the context of the findings of art history. In a similar manner, changes in the imagined vision of Rome are laid out on the example of a cycle of 15th-century paintings by Hans Holbein the Elder, Hans Burgkmair and Master who signed with initials L.F. Executed for a monastery in Augsburg, the cycle presented seven station churches and was a kind of biblia pauperum, which adopted the orm of a painted story of a pilgrimage to Rome. The cycle proved to become a fostering and building force behind the process of spiritual metamorphosis of the place carried out by visual means.
Słowa kluczowe
Rzym średniowieczny w sztuce; tablice z Augsburga; indulgentia plenaria; Mirabilia Urbis Romae; przemiany miejsca − Rzym wyobrażony
Bibliografia
Borowiec Aleksandra. 1990. Aluzja literacka a konstrukcja przestrzeni artystycznej w utworze Zoranicia Planine. W Munera Polonica et Slavica. Udine: Istituto di lingue e letterature dell'Europa orientale.
Borowiec Aleksandra. 1994. "Motyw pokutującej Magdaleny w XVII-wiecznej literaturze chorwackiej". Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie 89 : 9-16.
Donat Branimir. 1991. Neuvižbani konjic Petra Zoranića. W Izabrana djela, 49. Zagreb: PSHK.
Fališevac Dunja. 2005. Ivan Gundulić − pjesnik-filozof. W Ivan Gundulić. Kralj od pjesnika, 5-33. Zagreb: Mozaik knjiga.
Fališevac Dunja. 1978. Ivan Gundulić. W Hrvatska književnost u evropskom kontekstu, 259-278. Zagreb: Zavod za znanost o književnosti Filozofskog fakulteta Sveučilišta.
Falski Maciej. Macedonia in the Dalmatinian historiographic discourse before the XIX century”. W Colloquia Balcanica, 333-354.
Gay Peter. 2003. Freud: życie na miarę epoki. Poznań: Zysk i S-ka.
Gundulić Ivan. 2000. Suze sina razmetnoga. W Klasici hrvatske književnosti. Epika, romani, novele. Zagreb: Bulaja naklada.
Ježić Slavko. 1944. Hrvatska književnost od početaka do danas. Zagreb: A. Velzek.
Kryska-Mosur Małgorzata. 2009. "Chorwacka muza Petera Zoranicia". Pamiętnik Słowiański 1 : 3-17.
Kurcz Ida. 1987. Język a reprezentacja świata w umyśle. Warszawa: PWN.
Laes Christopher. 2011. Children in the Roman Empire. Cambridge.
Poggioli Renato. 1960. "Wierzbowa fujarka". Zagadnienia rodzajów literackich 1-4 : 39-77.
Rapacka Joanna. 1984. Złoty wiek sielanki chorwackiej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ricoeur Paul. 2007. O interpretacji. Esej o Freudzie. Warszawa: KR.
Rosner Katarzyna. 2003. Narracja, tożsamość i czas. Kraków: Universitas.
Sarnowska-Temeriusz Elżbieta. 1982. Wstęp. W Poetyka okresu renesansu, 3-122. Wrocław - Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Tomasović Mirko. 2000. "Marko Marulić e la letteratura croata". Colloquia Maruliana 9 : 86.
Tomasović Mirko. 1978. Hrvatska renesansna književnost u europskom kontekstu. W Hrvatska književnost u evropskom kontekstu, 189. Zagreb: Zavod za znanost o književnosti Filozofskog fakulteta Sveučilišta.
White Hayden. 2010. Poetyka pisarstwa historycznego. Kraków: Universitas.
Zoranić Peter. 1988. Planine. Stari pisci hrvatski 41. Zagreb: Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti.
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Polska
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
