Dystopia w warunkach ponowoczesności? Przypadek bułgarski
Abstrakt
The topic of the paper is Gnostic, and therefore total, experience of the world as a bad place in the context of the postulate (resulting from the postmodern critical attitude) to replace the total programs of the world’s transformation with partial transformations. A novel by Veselin Stoyanov (1957−2014) constitutes the subject matter of the analyses. The interpretative perspective is given by the utopian/ dystopian discourse, especially by the category of ‘dystopia’ as interpreted by M. Keith Booker. The reflection is focused on the consequences of the author’s attempt at reinterpreting and even unmasking a total thought, as well as on the diagnosis of world’s corruption in relation to the social criticism. Therefore, a crucial meaning is given to the question of the writer’s involvement, and finally − to the status of evil in literature. The paper raises the question of the functioning of the dystopia in the conditions of postmodernity.
Słowa kluczowe
Weselin Stojanow; literatura bułgarska; dystopia; parafraza biblijna; ponowoczeność
Bibliografia
Baczko Bronisław. 1994. Wyobrażenia społeczne. Szkice o nadziei i pamięci zbiorowej. Warszawa: PWN.
Bauman Zygmunt. 2009. "Utopie i dystopie czasów płynnej nowoczesności". Przegląd Filozoficzno-Literacki 4 : 73.
Bauman Zygmunt. 1996. Etyka ponowoczesna. Warszawa: PWN.
Bielik-Robson Agata. 2000. Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości. Kraków: Universitas.
Booker M. Keith. 1994. The Dystopian Impulse in Modern Literature. Fiction as Social Criticism. Westport, CT: Greenwood Press.
Bourdieu Pierre. 2005. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Chryzostom Jan. 2000. Homilie na Ewangelię według św. Mateusza, cz.1. Kraków: Wydawnictwo WAM,
Drzewiecka Ewelina. 2012. Bluźnierstwo w kulturze popularnej. Wizerunki postaci biblijnych w wybranych powieściach bułgarskich XXI wieku. W Tabu w oku szeroko otwartym, red. Długosz Natalia, 203-212. Poznań: Wydawnictwo Rys.
Foucault Michel. 2000. Czym jest Oświecenie?. W Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, 209. Warszawa: PWN.
Foucault Michel. 1988. "Troska o prawdę (rozmowa François Ewalda z Michelem Foucault)". Colloquia Communia 36-38 : 152.
Foucault Michel. 1995. Historia seksualności. Warszawa: Czytelnik.
Głowiński Michał. 1977. Świadectwa i style odbioru. W Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej, 119-120. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Lyotard Jean François. 1998. Postmodernizm dla dzieci. Korespondencja 1982−1985. Warszawa: Aletheia.
Jonas Hans. 1994. Religia gnozy. Kraków: Platan.
Kapusta Andrzej. 2002. Filozofia ekstremalna. Wokół myśli krytycznej Michela Foucaulta. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kwiek Marek. 1998. Kant − Nietzsche − Foucault. Rzecz o dawaniu przykładu w filozofii. W "Nie pytajcie mnie kim jestem". Michel Foucault dzisiaj, red. Kwiek Marek, 199-238. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
Lyotard Jean François. 1997. Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy. Warszawa: Aletheia.
Łotman Jurij. 1984. Struktura tekstu artystycznego. Warszawa: PIW.
Mannheim Karl. 1992. Ideologia i utopia. Lublin: Wydawnictwo Test.
Niewiadowski Andrzej, Antoni Smuszkiewicz. 1990. Antyutopia. W Leksykon polskiej literatury fantastyczno-naukowej. Wydawnictwo Poznańskie.
Safranski Rüdiger. 1999. Zło. Dramat wolności. Warszawa: Czytelnik.
Scheler Max. 1977. Resentyment a moralność. Warszawa: Czytelnik.
Seweryniak Henryk. 2001. Świadectwo i sens. Teologia fundamentalna. Płocki Instytut Wydawniczy.
Szacki Jerzy. 2000. Spotkania z utopią. Warszawa: Sic!.
Taylor Charles. 2004. Nowoczesne imaginaria społeczne. Kraków: Znak.
Polska Akademia Nauk Polska
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
