Poeta w kajaku. (Bez)ruch i (a)symetria jako kategorie przestrzeni w poetyckich obrazach jezior i rzek Leszka A. Moczulskiego i Zbigniewa Chojnowskiego
Abstrakt
The images of lakes and rivers situated in Suwałki, Warmia and Mazurian Regions in the poetry by Leszek A. Moczulski and Zbigniew Chojnowski are constructed on the basis of the space categories related to mobility, immobility, symmetry and asymmetry. A canoe trip, which evokes the aforementioned categories, becomes a metaphor of life or subject’s condition. The properties of lakes/rivers and their activity in the aquatic imagination of authors combine with the issue of individual and collective memory/ oblivion, religious experience, anthropology and history of lands described in the poems. Especially in the poetry of Zbigniew Chojnowski, the lake is the centre of life formation (also an ontogenetic metaphor), the lake’s rhythm determines the subject’s existence. In the poems, the element of water favours also the sexualisation of poetical images.
Słowa kluczowe
kajak; ruch; bezruch; symetria; asymetria; wyobraźnia akwatyczna
Bibliografia
Arystoteles. Retoryka. Poetyka, ed. et trans. Henryk Podbielski. Warszawa: PWN, 1988.
Augustyn, św. Homilie na Ewangelie i Pierwszy list św. Jana, ed. Emil Stanula, trans. Władysław Szołdrski i Wojciech Kania, vol. 1-2. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1977.
Bethell, Samuel Leslie. „The Nature of Metaphysical Wit (1953)”. In The Metaphysical Poets: A Casebook, ed. Gerald Hammond, 129-156. Basingstoke: Macmillan, 1990.
Biblia to jest Księgi Starego i Nowego Testamentu, z łacińskiego na język polski przełożone przez ks. d. Jakóba Wujka [„dosłowny przedruk z autentycznej edycyi Krakowskiej z r. 1599”]. Warszawa: Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, 1960.
Domański, Juliusz. Tekst jako uobecnienie. Szkic z dziejów myśli o piśmie i książce. Kęty: „Antyk”, 2002.
Gostyńska, Dorota. Retoryka iluzji. Koncept w poezji barokowej. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 1991.
Karpiński, Adam. „Decymka myśli świętych, Poezje Postu świętego i Eklezjastes Stanisława Herakliusza Lubomirskiego − poszukiwanie archetypu tekstu”. In idem, Tekst staropolski. Studia i szkice o literaturze dawnej w rękopisach, 131-153. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna, IBL PAN, 2003.
Karpiński, Adam. „Koncept jako rozumowanie albo Stanisława Herakliusza Lubomirskiego czytanie Pisma”. In Koncept w kulturze staropolskiej, ed. Ludwika Ślęk, Adam Karpiński i Wiesław Pawlak, 133-145. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2005.
Lubomirski, Stanisław Herakliusz. Poezje zebrane, ed. Adam Karpiński [Adverbia moralia ed. Mieczysław Mejor], vol. 1-2. Warszawa: „Semper”, 1995−1996.
Łukasiewicz, Jan. „O determinizmie [1922]”. In idem, Z zagadnień logiki i filozofii: pisma wybrane, ed. Jerzy Słupecki, 114-126. Warszawa: PWN, 1961.
Morsztyn, Jan Andrzej. Wybór poezji, ed. Wiktor Weintraub. Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988.
Nowaszczuk, Jarosław. Difficillimum poematis genus. Jezuicka teoria epigramatu. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2013.
Nowicka-Jeżowa,Alina. „Dyskusja z platońską koncepcją miłości w erotyce J.A.Morsztyna”. In Literatura polskiego baroku w kręgu idei, ed. Alina Nowicka-Jeżowa, Mirosława Hanusiewicz i Adam Karpiński, 413-437. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1995.
Nowicka-Jeżowa, Alina. Jan Andrzej Morsztyn i Giambattista Marino. Dialog poetów europejskiego baroku. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2000.
Pawlak, Wiesław. Koncept w polskich kazaniach barokowych. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2005.
Sarbiewski, Maciej Kazimierz. Epigrammatum Liber. Księga epigramatów, ed. et trans. Magdalena Piskała i Dorota Sutkowska. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2003.
Stefańczyk, Andrzej P. „Teoretyczne założenia Retoryki Arystotelesa”. In Retoryka antyczna i jej dziedzictwo, ed. Mieczysław Grzesiowski, 35-47. Warszawa: „Aletheia”: Polskie Towarzystwo Filologiczne, 1996.
Wierzbicka-Trwoga, Krystyna. Poezja święta. Trzy cykle religijne baroku europejskiego. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2014.
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Polska
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
