Cinderellas for Adolescents: On Rewritings of the Tale Type ATU 510A in Young Adult Literature
Abstract
The folk theme ATU 510A is extremely popular in children’s literature. We also encounter Cinderella in popular culture, in various branches of journalistic discourse, in advertisements, on signboards. Surely, then, she is also a significant character for adults. But can a story about an orphan who marries a prince be attractive to young adults? The aim of this article is to present the direction of changes in the 510A plot, which make its presence in young adult (YA) prose possible. The author analyses novels by three writers (Kelly Oram, Ashley Poston, and Marissa Meyer) addressed to the audience in this age group and present on the Polish book market. Psychologisation of characters, development of socio-cultural background and side plots, striving to eliminate the category of the miraculous, endowing the protagonist with agency – these are common elements of these rewritings. What differs in these narratives is Meyer’s rescue of the universality of the motif and its historical-cultural concretisation in the works of Oram and Poston.
Keywords
Ashley Poston; fairy tale; intertextuality; Kelly Oram; Cinderella; young adult literature; Marissa Meyer; rewriting
References
Bednarek, M. (2020). Baśni przeobrażone. Transformacje bajki i baśni w polskiej epice po 1989 roku. WN UAM.
Bettelheim, B. (1985). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni (D. Danek, tłum. i przedm., t. 2). PIW. (wyd. oryg. 1977).
Braidotti, R. (2014). Po człowieku (J. Bednarek, A. Kowalczyk, tłum., J. Bednarek, wstęp). WN PWN. (wyd. oryg. 2013).
Całek, A. (2017). Retelling w literaturze fantasy. Od renarracji do metafikcji. W: M. M. Leś, W. Łaszkiewicz, P. Stasiewicz (red.), Tekstowe światy fantastyki (s. 45–66). Prymat, Mariusz Śliwowski.
Cart, M. (2016). Young adult literature: From romance to realism (wyd. 3). ALA Neal-Schuman.
Cwynar-Horta, J. (2016). The commodification of the body positive movement on Instagram. Stream, 8(2). https://doi.org/10.21810/strm.v8i2.203.
Genette, G. (2014). Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia (T. Stróżyński, A. Milecki, tłum.). Słowo/Obraz Terytoria. (wyd. oryg. 1982).
Głowiński, M. (1992). O intertekstualności. W: Poetyka i okolice (s. 87–124). WN PWN. (wyd. oryg. 1986).
Grimm, W., Grimm, J. (2010). Kopciuszek. W: Baśnie dla dzieci i dla domu (E. Pieciul-Karmińska, tłum., t. 1, s. 126–135). Media Rodzina. (wyd. oryg. 1857).
Hains, R. C. (2014). The princess problem: Guiding our girls through the princess-obsessed years. Sourcebooks.
Hajnicz, W. (2000). Komunikat edukacyjny w baśniach – przekaz doświadczenia życiowego i nakazów społecznych. Kultura i Edukacja, 1–2, 84–98.
Izdebska, A., Szajnert, D. (2015). Wstęp. W: A. Izdebska, D. Szajnert (red.), Literatura prze-pisana: od Hamleta do slashu. Wydawnictwo UŁ.
Jolles, A. (1965). Proste formy. Baśń (R. Handke, tłum.). Przegląd Humanistyczny, 5, 65–84. (wyd. oryg. 1929).
Kowalczyk, K. (2016). Baśń w zwierciadle popkultury. Renarracje baśni ze zbioru Kinder- und Hausmärchen Wilhelma i Jakuba Grimmów w przestrzeni kultury popularnej. Stowarzyszenie Badaczy Popkultury i Edukacji Popkulturowej „Trickster”, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Lasoń-Kochańska, G. (2012). Gender w literaturze dla dzieci i młodzieży. Wzorce płciowe i kobiecy repertuar topiczny, WN AP.
Lieberman, M. R. (2012). ‘Some day my prince will come’: Female acculturation through the fairy tale. W: J. Zipes, Don’t bet on the prince: Contemporary feminist fairy tales in North America and England (s. 185–200). Routledge. (wyd. oryg. 1972).
Ługowska, J. (1981). Ludowa bajka magiczna jako tworzywo literatury. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Maj, K. M. (2018). Wymiary transfikcjonalności. Przestrzenie Teorii, 30, 147–166. https://doi.org/10.14746/pt.2018.30.7.
Marciniak, P. (2015). Transfikcjonalność. Forum Poetyki, 2, 102–107. https://doi.org/10.14746/fp.2015.2.26696.
Martuszewska, A., Pyszny, J. (2003). Romanse z różnych sfer. Wydawnictwo UWr.
Meyer, M. (2017). Cinder. Saga Księżycowa tom 1 (M. Grajcar, tłum.). Papierowy Księżyc. (wyd. oryg. 2012).
Meyer, M. (2018). Scarlet. Saga Księżycowa tom 2 (M. Grajcar, tłum.). Papierowy Księżyc. (wyd. oryg. 2013).
Meyer, M. (2019). Cress. Saga Księżycowa tom 3 (M. Grajcar, tłum.). Papierowy Księżyc. (wyd. oryg. 2014).
Meyer, M. (2020). Winter. Saga Księżycowa tom 4 (E. Zarembska, tłum.). Papierowy Księżyc. (wyd. oryg. 2015).
Olkusz, K. (2019). Transfikcjonalność w literaturze. Zagadnienia Rodzajów Literackich, 61(1), 159–165. https://doi.org/10.26485/ZRL/2018/61.1/12.
Oram, K. (2018a). Cinder i Ella (J. Nykiel, tłum.). Wydawnictwo Dolnośląskie. (wyd. oryg. 2014).
Oram, K. (2018b). Cinder i Ella. Tak kończy się bajka (J. Nykiel, tłum.). Wydawnictwo Dolnośląskie. (wyd. oryg. 2017).
Orenstein, P. (2011). Cinderella ate my daughter: Dispatches from the front lines of the new girlie-girl culture. Harper.
Otnes, C. C., Pleck, E. H. (2003). Cinderella dream: The allure of the lavish wedding. University of California Press.
Perrault, C. (2010). Kopciuszek. W: Baśnie, czyli opowieści z dawnych czasów (B. Grzegorzewska, tłum., s. 65–77). Agencja Librone. (wyd. oryg. 1697).
Pieciul-Karmińska, E. (2009–2010). Polskie dzieje baśni braci Grimm. Przekładaniec, 22–23(2–1), 80–96.
Poston, A. (2018). Geekerella (A. Brodzik, tłum.). We need YA. (wyd. oryg. 2017).
Rothschild, S. (2013). The princess story: Modelling the feminine in twentieth-century American fiction and film. Peter Lang.
Ryan, M.-L. (2013). Transmedial storytelling and transfictionality. Poetics Today, 34(3), 361–388. https://doi.org/10.1215/03335372-2325250.
Saint-Gelais, R. (2011). Fictions transfuges. La transfictionnalité et ses enjeux. Seuil.
Saint-Gelais, R. (2008). Transfictionality. W: D. Herman, M. Jahn, M.–L. Ryan (red.), Routledge encyclopedia of narrative theory (s. 612–613). Routledge.
Sapkowski, A. (2001). Rękopis znaleziony w smoczej jaskini. Kompendium wiedzy o literaturze fantasy. superNOWA.
Swann Jones, S. (1993). The innocent persecuted heroine genre: An analysis of its structure and themes. Western Folklore, 52(1), 13–41. https://doi.org/10.2307/1499491.
Skowera, M. (2016). Postmodernistyczny retelling baśni – garść uwag terminologicznych. Creatio Fantastica, 53(2), 41–56.
Szczuka, K. (2001). Kopciuszek, Frankenstein i inne. Feminizm wobec mitu. eFKa.
Urbańczyk, A. (2018). Fan labor jako praca. Ekonomia fandomu w dobie Internetu. Teksty Drugie, 5, 276–289.
Tatar, M. (1987). The hard facts of the Grimms’ fairy tales. Princeton University Press.
Tatar, M. (red.). (1999). The classic fairy tales: Texts, criticism. Norton.
von Franz, M.-L. (1976). Problems of the feminine in fairytales. Spring. (wyd. oryg. 1972).
Weagel, E. S. (2017). Religious rites and female spirituality in cinematic adaptations of Cinderella. Journal of Comparative Literature and Aesthetics, 40(2), 169–186.
Wolf, N. (2014). Mit urody (M. Rogowska-Stangret, tłum., K. Dunin, wstęp do wyd. pol.). Czarna Owca. (wyd. oryg. 1990).
Woźniak, M. (2010). Autor bez tekstu – tekst bez autora. Polskie tłumaczenia i adaptacje baśni Perraulta Kopciuszek. Filoteknos, 1, 132–145.
Zadurska, O. (2016–2018). Sierota. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pobrane 30 lipca 2021 z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=154.
Zawadzki, P., Adamczyk, A. A. (2019). Post- i transhumanizm w kontekście wybranych zjawisk artystycznych. Avant, 10(3), 1–27. https://doi.org/10.26913/avant.2019.03.13.
Zipes, J. (2006). Why fairy tales stick: The evolution and relevance of a genre. Routledge.
Adam Mickiewicz University in Poznań Poland
https://orcid.org/0000-0003-3903-5529
Magdalena Bednarek – PhD, works at the Institute of Polish Studies of the Faculty of Polish and Classical Philology at the Adam Mickiewicz University in Poznań (Poland). Her research interests include fairy tales, 20th- and 21st-century literature, and feminist criticism. Contact: magbed@amu.edu.pl.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Open Access Policy
All articles presented on the pages of ”Dzieciństwo. Literatura i Kultura” are published in open access under a Creative Commons license - Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). It means that:
- they can be made available and quoted under the condition of explicit and clear indication of the author/authors of the referenced text;
- you cannot use legal or technological means that would limit others in using the text under the terms of the license.
More information: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
