Magical Warsaw: Fantastic Spaces of the Polish Capital in Children’s and Young Adult Literature – Selected Examples


Abstract

The article contains an analysis of the image of Warsaw in selected Polish-language fantasy and science fiction works for children and young adults. The author discusses, among others, such books as Tajemnice Łazienek [The Secrets of Łazienki] by Zuzanna Rabska (1920), A gdzie ja się, biedniuteńki, podzieję? [Where Am I Going to Go, Poor Thing?] by Joanna Papuzińska (1972), Felix, Net i Nika oraz Pułapka Nieśmiertelności [Felix, Net & Nika and the Trap of Immortality] by Rafał Kosik (2007), Omega and Klątwa dziewiątych urodzin [The Curse of the Ninth Birthday] by Marcin Szczygielski (2009, 2019). She attempts to indicate which places on the map of the Polish capital appear in these works the most frequently and what tools and tricks the authors of the discussed texts use to show the space of Warsaw as magical and fantasy-like.

Keywords

Joanna Papuzińska; fantasy and science fiction; children’s and young adult literature; Marcin Szczygielski; city; Rafał Kosik; space; Warsaw; Zuzanna Rabska

Supporting Agencies

The article is based on a paper presented during the 29th Varsovian Session “Warsaw in Children’s and Young Adult Culture” and financed by the Warsaw Public Library – Central Library of Mazovia Province.

Andersen, H. C. (2005). Dziewczynka z zapałkami. W: Baśnie (B. Sochańska, tłum., s. 214–217). Media Rodzina. (wyd. oryg. 1845).

Bagiński, T. (reż.). (2016). Operacja Bazyliszek [film krótkometrażowy]. Allegro.pl, Platige Image.

Baluch, A., Chrobak, M., Rogoż, M. (red.). (2009). Kraków mityczny. Motywy, wątki, obrazy w utworach dla dzieci i młodzieży. WN UP.

Barrie, J. M. (1913). Przygody Piotrusia Pana (Z. Rogoszówna, tłum.). Wydawnictwo J. Mortkowicza. (wyd. oryg. 1906).

Clute, J. (1999). Urban fantasy. W: J. Clute, J. Grant (red.), The encyclopedia of fantasy (wyd. 2, s. 975–976). St. Martin’s Griffin.

Dunin-Wąsowicz, P. (2010). Warszawa fantastyczna. Raster.

Ekman, S. (2018). Urban fantasy – literatura Niewidocznego (M. Wąsowicz, tłum.). Creatio Fantastica, 58(1), 7–27. https://doi.org/10.5281/zenodo.1419517. (wyd. oryg. 2016).

Fantastyka miejska. (2018). Creatio Fantastica, 58(1).

Gaiman, N. (2001). Nigdziebądź. Mag. (wyd. oryg. 1996).

Kosik, R. (2005). Felix, Net i Nika oraz Teoretycznie Możliwa Katastrofa. Powergraph.

Kosik, R. (2009). Felix, Net i Nika oraz Pułapka Nieśmiertelności. Powergraph. (wyd. oryg. 2007).

Kostecka W. (2014). Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku. Intertekstualne gry z tradycją literacką. Wydawnictwo SBP.

Kostecka, W. (2016). (Po)nowoczesne przestrzenie popkultury. Studium przypadku: Omega Marcina Szczygielskiego. W: W. Kostecka, M. Skowera (red.), Geografia krain zmyślonych. Wokół kategorii miejsca i przestrzeni w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej (s. 337–350). Wydawnictwo SBP.

Kubale, A. (1984). Dziecko romantyczne. Szkice o literaturze. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.

Kulczycka-Saloni, J., Ihnatowicz, E. (red.). (1993). Warszawa pozytywistów. ILP UW.

Lorens, P. (2014). Tkanka miejska. W: P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek (red.). Wprowadzenie do projektowania urbanistycznego. Politechnika Gdańska.

Maj, K. M. (2918). Fantastyczna geopoetyka. Creatio Fantastica, 58(1), 127–134.

Międzyrzecki, A. (1965). Na przykład Ogród Saski. Ruch.

Mik, A. (2016). Miasto prawdziwe, miasto zmyślone. Transformacje Londynu w fantastyce dziecięcej i młodzieżowej. W: W. Kostecka, M. Skowera (red.), Geografia krain zmyślonych. Wokół kategorii miejsca i przestrzeni w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej (s. 99–121). Wydawnictwo SBP.

Niewieczerzał, M. (2019). Stare i nowe miasto. Przyszłość bohaterów warszawskich legend. Literatura Ludowa, 68(1), 32–39. https://doi.org/10.12775/LL.1.2019.003.

Oppman, A. (Or-Ot). (1945). Legendy warszawskie. Wydawnictwo E. Kuthana. (wyd. oryg. 1925).

Orbitowski, Ł., Urbaniuk, J. (2008). Przyśniła mi się wisząca platforma [wywiad z Rafałem Kosikiem]. Lampa, 12, 16–19.

Papuzińska, J. (1972). A gdzie ja się, biedniuteńki, podzieję?. Nasza Księgarnia.

Pastuszka, T. (2009). Legenda o Powstaniu. W: J. Ołdakowski (koncepcja), Powstanie ‘44 w komiksie. Antologia prac konkursowych. Egmont, Muzeum Powstania Warszawskiego.

Prus, B. (1890). Lalka. Gebethner i Wolff.

Rabska, Z. (1920a). Choinka Marcysi. W: Tajemnice Łazienek. Księgarnia Św. Wojciecha.

Rabska, Z. (1920b). Sny Wiesi. W: Tajemnice Łazienek. Księgarnia Św. Wojciecha.

Rabska, Z. (1920c). Tajemnice Łazienek. Księgarnia Św. Wojciecha.

Rabska, Z. (1957). Ania w Łazienkach. Czytelnik.

Reymont, W. (1899). Ziemia Obiecana. Gebethner i Wolff.

Rudniańska, J. (2007). Kotka Brygidy. Pierwsze.

Rybicka, E. (2003). Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej. TAiWPN Universitas.

Rybicka, E. (2014). Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. TAiWPN Universitas.

Rzepnikowska, I. (2016–2018). Boruta. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pobrane 10 stycznia 2021 z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=35.

Szczygielski, M. (2009). Omega. Latarnik.

Szczygielski, M. (2013). Arka czasu, czyli wielka ucieczka Rafała od kiedyś przez wtedy do teraz i wstecz. Stentor.

Szczygielski, M. (2016). Klątwa dziewiątych urodzin. Bajka.

Terlikowska, M. (1970). Malowana awantura. Ruch.

Tyrmand, L. (1955). Zły. Czytelnik.

Wróblewska, V. (2016). Od przestrzeni realnej do wyimaginowanej – Toruń w literaturze dla dzieci. W: W. Kostecka, M. Skowera (red.), Geografia krain zmyślonych. Wokół kategorii miejsca i przestrzeni w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej (s. 79–98). Wydawnictwo SBP.

Wróblewski, M. (2010). Świat według Kosika. W: B. Olszewska, E. Łucka-Zając (red.), „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży (s. 337–345). Wydawnictwo UO.


Published : 2021-07-31


Niewieczerzał, M. (2021). Magical Warsaw: Fantastic Spaces of the Polish Capital in Children’s and Young Adult Literature – Selected Examples. Dzieciństwo. Literatura I Kultura, 31, 53-66. https://doi.org/10.32798/dlk.818

Marta Niewieczerzał  marta.niewieczerzal@gmail.com
University of Warsaw, Warsaw Public Library – Central Library of Mazovia Province  Poland
https://orcid.org/0000-0003-1501-3907

Marta Niewieczerzał – MA, prepares a doctoral dissertation at the Institute of Polish Literature of the Faculty of Polish Studies at the University of Warsaw (Poland) on the image of Warsaw in fantasy literature for children and young adults. She works at the Museum of Children’s Books in Warsaw (a special department and scholarly reading room of the Warsaw Public Library – Central Library of Mazovia Province). Contact: marta.niewieczerzał@gmail.com.






Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Open Access Policy

All articles presented on the pages of ”Dzieciństwo. Literatura i Kultura” are published in open access under a Creative Commons license - Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). It means that:

  •  they can be made available and quoted under the condition of explicit and clear indication of the author/authors of the referenced text;
  • you cannot use legal or technological means that would limit others in using the text under the terms of the license.

More information: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/