A Literary Scholar in the Role of a Parent, a Parent in the Role of a Literary Scholar: Discussing Classics (and Not Only)
Gralewicz-Wolny, I., Mytych-Forajter, B. (2019). Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko). Wydawnictwo UJ.
Abstract
The review article discusses the book Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) [Firstly: About Children’s Literature (and not only)] co-authored by literary scholars from the University of Silesia in Katowice (Poland): Iwona Gralewicz-Wolny and Beata Mytych-Forajter (2019). The book is a continuation of the publication of the same researchers entitled Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury [Free Pippi! Children’s Literature and Cultural Changes] (2013). In both, the emphasis is clearly put on the Nordic, i.e. Scandinavian and Finnish literature, as evidenced both by the selection of the analysed material and, for example, by the cover illustrations. Therefore, it is discussed first in the review – and from a comparative perspective, since the authors explore the same books as in 2013, mainly the works by Astrid Lindgren and Tove Jansson. The remaining chapters of the volume are divided into classics, which clearly dominate, and newer books. The article concludes with a comment on the title of the reviewed book and its overall evaluation.
Keywords
animal studies; Beata Mytych-Forajter; Iwona Gralewicz-Wolny; literary classics; children’s literature; Nordic literature; reinterpretations
References
Bachelard, G. (1998). Poetyka marzenia (L. Brogowski, tłum., oprac. i posłowie). Słowo/Obraz Terytoria. (wyd. oryg. 1960).
Bańko, M. (2009). Słownik onomatopei, czyli wyrazów dźwięko- i ruchonaśladowczych. WN PWN.
Bosco, H. (2008). Chłopiec i rzeka (B. Grzegorzewska, tłum.). Nasza Księgarnia. (wyd. oryg. 1945).
Cieślikowski, J. (1985). Wielka zabawa. Folklor dziecięcy. Wyobraźnia dziecka. Wiersze dla dzieci (wyd. 2). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dymel-Trzebiatowska, H. (2007). Muminki – na zawsze!. Guliwer, 3, 28–35.
Dymel-Trzebiatowska, H. (2009). O ryzyku deptania cukru. Przekład komizmu w Pippi Pończoszance. Ryms, 6, 7–8.
Dymel-Trzebiatowska, H. (2018). Wielowymiarowość postaci Tatusia Muminka. Perspektywa biograficzna. W: M. Sibińska, H. Dymel-Trzebiatowska (red.), Dialogi o kulturze. Kultury dialogu (s. 287–297). Wydawnictwo UG.
Dymel-Trzebiatowska, H. (2019). Filozoficzne i translatologiczne wędrówki po Dolinie Muminków. Wydawnictwo UG.
Foucault, M. (2005). Inne przestrzenie (A. Rejniak-Majewska, tłum.). Teksty Drugie, 6, 117–125. (wyd. oryg. 1984).
Gaare, J., Sjaastad, Ø. (2002). Pippi i Sokrates. Filozoficzne wędrówki po świecie Astrid Lindgren (I. Zimnicka, tłum.). Jacek Santorski & Co.
Gralewicz-Wolny, I. (2013). Ona i on w Dolinie Muminków. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury (s. 47–64). Wydawnictwo UŚ.
Gralewicz-Wolny, I. (2019a). „Gdzieś nieopodal płynie rzeka”. O czym szumią wierzby Kennetha Grahame’a. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 9–18). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2017).
Gralewicz-Wolny, I. (2019b). Jajko czy kura? Mikołajek René Goscinnego i Jeana-Jacques’a Sempégo wobec dialogu pokoleń. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 143–154). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2016).
Gralewicz-Wolny, I. (2019c). Muminki – między wodą a ziemią. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 105–115). Wydawnictwo UJ.
Gralewicz-Wolny, I. (2019d). Park Mary Poppins. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 43–52). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2018).
Gralewicz-Wolny, I. (2019e). „Tę książkę wymyślił pies”. Ferdynand Wspaniały Ludwika Jerzego Kerna jako lektura ekokrytyczna. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 131–141). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2015).
Gralewicz-Wolny, I. (2019f). Włóczykij kosmograf. Muminki Tove Jansson w świetle projektu geopoetyckiego Kennetha White’a. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 117–130). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2016).
Gralewicz-Wolny, I. (2019g). Wyobraźnia płata figle. Karlsson z Dachu Astrid Lindgren. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 95–103). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2017).
Gralewicz-Wolny, I., Mytych-Forajter, B. (2013). Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury. Wydawnictwo UŚ.
Gralewicz-Wolny, I., Mytych-Forajter, B. (2019). Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko). Wydawnictwo UJ.
Jansson, T. (2016). Córka rzeźbiarza (T. Chłapowska, tłum.). Marginesy. (wyd. oryg. 1968).
Kern, L. J. (1963). Ferdynand Wspaniały. Nasza Księgarnia.
Kern, L. J. (1999). Co dzieje się w psie?. W: Cztery łapy (s. 12–13). Nasza Księgarnia. (wyd. oryg. 1957).
Kundera, M. (2015). Powolność (M. Bieńczyk, tłum.). W.A.B. (wyd. oryg. 1995).
Lindgren, A. (2017). Czy znasz Pippi Pończoszankę? (A. Węgleńska, tłum.). Zakamarki. (wyd. oryg. 1947).
Mytych-Forajter, B. (2013). Uwolnić Pippi!. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury (s. 11–24). Wydawnictwo UŚ.
Mytych-Forajter, B. (2019a). Czym/kim jest pluszowy tygrys? Wolność dziecięcej wyobraźni na przykładzie serii komiksów Billa Wattersona Calvin i Hobbes. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 155–164). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2017).
Mytych-Forajter, B. (2019b). Doktor Dolittle i jego zwierzęta – lektura ekokrytyczna. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 19–29). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2015).
Mytych-Forajter, B. (2019c). Płeć Pippi. Poza zasadą sprzeczności. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 53–65). Wydawnictwo UJ.
Mytych-Forajter, B. (2019d). Rude słońce. Przygody Pippi Astrid Lindgren i przestrzenna rewolucja. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 67–77). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2016).
Mytych-Forajter, B. (2019e). Samotność Pippi. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 79–93). Wydawnictwo UJ.
Mytych-Forajter, B. (2019f). Żar popiołów, czyli jak przejść przez lisią norę i przeżyć. Pax Sary Pennypacker. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 165–177). Wydawnictwo UJ.
Mytych-Forajter, B. (2019g). Życie na wodzie. Chłopiec i rzeka Henriego Bosco. W: I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (s. 31–41). Wydawnictwo UJ. (wyd. oryg. 2017).
Nikolajeva, M. (2000). From mythic do linear: Time in children’s literature. Children’s Literature Association; Scarecrow Press.
Olech, J. (2003, 13 kwietnia). Mała Mi. Tygodnik Powszechny. Pobrane 20 października 2020 z: https://www.tygodnikpowszechny.pl/mala-mi-157707.
Oscar K. (2012). Dzieci nie rozumieją ironii (D. Rozmarynowska, tłum.). W: B. Sochańska, J. Czechowska (red.), Tabu w literaturze i sztuce dla dzieci (s. 105–119). Media Rodzina.
Podsiadło, J. (2006). Pippi, dziwne dziecko. Hokus-Pokus.
Ryrych, K. (2017). Wyspa mojej siostry (wyd. 2). Literatura.
Strömstedt, M. (2000). Astrid Lindgren. Opowieść o życiu i twórczości (A. Węgleńska, tłum.). Nasza Księgarnia. (wyd. oryg. 1977).
Sundmark, B. (2014). “A Serious Game”: Mapping Moominland. The Lion and the Unicorn, 38(2), 162–181.
Teodorowicz-Hellman, E. (2004). Polsko-szwedzkie kontakty literackie. Studia o literaturze dla dzieci i młodzieży. IBL PAN.
Webster, J. (1912). Daddy-Long-Legs. Grosset & Dunlap.
Westin, B. (2012). Tove Jansson. Mama Muminków (B. Ratajczak, tłum.). Marginesy. (wyd. oryg. 2007).
University of Gdańsk Poland
https://orcid.org/0000-0002-7753-5463
Hanna Dymel-Trzebiatowska – PhD, Professor in the Institute of Scandinavian and Finnish Studies at the Faculty of Languages of The University of Gdańsk (Poland). Her research interests include translation and theory of
translation, Scandinavian children’s literature, including picturebooks, and Finnish literature. Contact:
filhdt@ug.edu.pl.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Open Access Policy
All articles presented on the pages of ”Dzieciństwo. Literatura i Kultura” are published in open access under a Creative Commons license - Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). It means that:
- they can be made available and quoted under the condition of explicit and clear indication of the author/authors of the referenced text;
- you cannot use legal or technological means that would limit others in using the text under the terms of the license.
More information: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
