O położeniu nieba pod czas rewolucyi roku – opisy nieba w dniu równonocy wiosennej w kalendarzach astrologiczno-prognostykarskich z I połowy XVIII wieku

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest prezentacja sposobów obrazowania planet w opisach nieba zawartych w prognostykach, obligatoryjnie występujących w XVIII-wiecznych kalendarzach. Wzorzec gatunkowy kalendarza astrologiczno-prognostykarskiego obejmuje wielostylowy, izofunkcyjny zbiór gatunków o określonej strukturze kompozycyjnej. Poszczególne gatunki odzwierciedlają założenia astrologii poprzez właściwy sobie układ treści i właściwości językowo-stylistyczne. Ideologia astralna posługuje się centralną metaforą RZECZYPOSPOLITEJ NIEBIESKIEJ. Niebo konceptualizowane jest jako kraj, którego organizacja przypomina ustrój polityczny Rzeczypospolitej szlacheckiej, czyli monarchię elekcyjną. W Rzeczypospoliej Niebieskiej rolę elekcyjnych władców odgrywają planety, a poddanymi są zależne od nich poszczególne stany i narody, królestwa, prowincje i miasta. Równość planet w możliwości kandydowania na tron Pana Rocznego jest odzwierciedleniem idei równości stanu szlacheckiego.